7186602883

Zaangażowanie Rzeczypospolitej Polskiej w wojnę i proces stabilizacji w Iraku...

pewne jej zawetowanie), a nawet przepisy Kodeksu karnego RP, dotyczące kar za prowadzenie, wszczynanie, przygotowywanie itp. wojny napastniczej¹⁷.

Aspekt legalności zaangażowania się państw „koalicji chętnych” w interwencję zbrojną w Iraku jest kwestią kluczową, bowiem w zależności od przyjętego stanowiska wynikającego z dokonanej interpretacji obowiązujących unormowań można stwierdzić, czy użycie sity było zgodne z prawem.

Nie wdając się w szeroką analizę stanowisk ekspertów z dziedziny prawa międzynarodowego wobec legalności wojny w Iraku opisywanych w polskiej literaturze, można stwierdzić, że jest ona uznawana za bezprawną. Główne zarzuty wobec podjętych działań zbrojnych dotyczyły¹⁸:

•    braku dowodów na posiadanie przez Irak broni masowego rażenia, których nie dostarczyła inspekcja rozbrojeniowa,

•    zakazu wojny prewencyjnej, wyraźnie zabronionej przez prawo międzynarodowe przy zbyt dużych rozbieżnościach co do legalności interwencji z pobudek humanitarnych czy prodemokratycznych,

•    naruszenia suwerenności Iraku poprzez naruszenie jego nietykalności terytorialnej i niezawisłości politycznej,

•    konieczności przyjęcia kolejnej rezolucji RB ONZ w sprawie Iraku, która uzasadniałaby użycie siły i zawierała upoważnienie do podjęcia działań zbrojnych.

W związku z tym interwencji w Iraku nie można uznać za legalną, jednak pytanie o to, czy była ona słuszna, pozostawia pole do interpretacji i oceny i to pozwala decydentom na przyjmowanie i uzasadnianie korzystnego - z ich punktu widzenia - stanowiska. Można się zgodzić z W. Stankiewiczem, że zwykle jest ono zależne od „perspektywy oglądu, od osobistych, nieobiektywnych sympatii lub antypatii wobec USA, Iraku, czy ogólnie krajów demokracji zachodniej oraz arabskich”¹⁹, jak już wspomniałem, Polska uznała interwencję tak za zgodną z prawem międzynarodowym, jak i za słuszną. W związku z tym sięgnęła po Siły Zbrojne, którym przypadła rola środka polityki zagranicznej państwa.

¹⁷    Zobacz szerzej wystąpienia J. Dobrosza, Z. Wrzodaka i J. Łopuszańskiego, Informacja..., 4 kadencja, 44 posiedzenie, 1 dzień (26.03.2003), www.sejm.gov.pl.

¹⁸    Więcej na ten temat zob. R. Kwiecień, Interwencja zbrojna a naruszenie suwerenności państwa w prawie międzynarodowym, „Sprawy Międzynarodowe” 2004, nr 1, s. 79-94; W. Czapliński, Interwencja w Iraku z punktu widzenia prawa międzynarodowego, „Państwo i Prawo” 2004, nr 1, s. 18-34;). Symonides, Wojna z Irakiem a prawo międzynarodowe, „Rocznik Strategiczny 2003/2004”, Warszawa 2004, s. 366-375; W. Stankiewicz, Legalność interwencji w Iraku w świetle prawa międzynarodowego, [w:] Irak wczoraj i dziś. Wybrane aspekty wewnętrzne i międzynarodowe, red. S. Wojciechowski, Poznań 2005, s. 109-127.

¹⁹    W. Stankiewicz, Legalność..., s. 127.

123