Polityka strukturalna Unii Europejskiej...
Niemcom (13,6%) i Włochom (13,2%). W dalszej kolejności uplasowały się: Portugalia (10,2%), Grecja (8,3%), Francja (7,0%), Wielka Brytania (6,5%), Irlandia (2,5%). Polska uzyskała 2,5% (blisko połowę środków przypadających na 10 nowych krajów UE).
Przyszłość polityki strukturalnej
W lutym 2004 roku (tuż przed piątym poszerzeniem UE) Komisja Europejska opublikowała trzeci raport spójności (kohezji), uwzględniając ramowe propozycje i budżet tej polityki na lata 2007-2013. Ze skumulowanej (wówczas) kwoty globalnych wydatków budżetowych UE (1025 mld euro) na politykę strukturalną zaplanowano wydatki rzędu 374,5 mld euro (36,5% budżetu UE), z czego 339 mld na wsparcie biednych regionów. Środki na podniesienie konkurencyjności (m.in. badania, edukację) to 103 mld euro. (Na rolnictwo, rozwój obszarów wiejskich i ochronę środowiska - 404,5 mld)13. Oznacza to, że (w latach 2007--2013) KE planowała średniorocznie wydatki budżetowe na pomoc strukturalną w wysokości 48 mld euro, zaś na poprawę konkurencyjności - ok. 19 mld euro (13% budżetu), na rolnictwo, rozwój obszarów wiejskich i ochronę środowiska - 57 mld (38,9% budżetu). Poniższa ilustracja wydatków w ramach pomocy regionalnej wskazuje na tendencję do zwiększania środków pomocowych dla nowej „10”. Środki dla „nowych” krajów planowano zwiększyć z 21,7 mld euro (2007 rok) do 29,9 mld w 2013 roku.
W tym samym okresie przewidywano dla „15” spadek wsparcia strukturalnego z 29,3 mld (2007 rok) do 26,1 mld euro w 2013 roku, co wynika z logiki i celów polityki strukturalnej oraz statystycznego „wzbogacenia się" krajów „15” po wejściu nowej „10” do UE. Z globalnej kwoty budżetu 1025 mld euro (1,24% PKB całej Unii) planowane przez KE na ten okres środki pomocy strukturalnej dla „starych" krajów Unii (UE-15) miały stanowić 193,6 mld euro, zaś dla „nowych" (UE-10+2) - 180,9 mld euro. Propozycja ta została jednak odrzucona przez największych płatników netto w całości, niezależnie od faktu pozostawania poniżej dopuszczalnej granicy (1,27%) w relacji wydatków budżetowych do globalnego PKB UE. Ostatecznie przyjęto budżet na poziomie 864,363 mld euro, co stanowi 1,045% PKB UE14. Za priorytet uznano wsparcie najbardziej
13 Pozostałe pozycje wydatków budżetowych: polityka zagraniczna - 95,6 mld euro; polityka wewnętrzna (bezpieczeństwo, wymiar sprawiedliwości, sprawy obywatelskie) - 18,5 mld; administracja - 28,6 mld euro.
14 Historia propozycji unijnego budżetu na lata 2007-2013: 1) KE (luty 2004 r.: 1025 mld euro; grudzień 2004 r.: 1022 mld); 2) Parlament Europejski (marzec 2005 r.: 994,3 mld euro); 3) prezydencja luksemburska: 871,5 mld euro (1,06% PKB UE); 4) prezydencja W. Brytanii (listopad 2005 r.: 847 mld euro (1,03% PKB UE); grudzień 2005 r.: 862,4 mld euro (1,045% PKB UE); maj 2006
141