7186602915

Aleksandra Sabik

Jednym z państw sygnatariuszy Konwencji Genewskiej jest Francja, będąca czołowym krajem docelowym dla imigrantów z całego świata. Kraj ten wielokrotnie w ciągu swojej historii oferował schronienie uchodźcom i obecnie kontynuuje tę tradycję. Współcześnie, pomimo ogólnego spadku liczby starających się o azyl, we Francji w 2006 roku (podobnie jak i rok wcześniej) złożono najwięcej w Europie podań o azyl¹.

Polityczne rozgrywki o imigrację

Ciężar przyjmowania imigrantów oraz uchodźców okazał się dla francuskiego rządu zbyt przytłaczający już w latach 80. zeszłego stulecia. Francja była pierwszym krajem europejskim dotkniętym przez kryzys migracyjny, który przekładał się na kryzys polityczny, zaś polityka imigracyjna i azylowa stała się pionkiem rozgrywającym kolejne wybory. Widać to było we wprowadzanym ustawodawstwie dotyczącym obywatelstwa czy warunków pobytu, co kilka lat zaostrzanym lub liberalizowanym - w zależności od tego, kto stał przy sterach władzy.

Transformacja społeczeństwa francuskiego, wraz ze wzrostem przypływu imigrantów, zbiegła się w czasie z przejęciem władzy przez lewicę po wyborach prezydenckich i parlamentarnych w 1981 roku². Wybór Franęois Mitterranda na prezydenta Republiki oraz zwycięstwo socjalistów zagwarantowały liberalizację w dziedzinie praw obywatelskich, także dla obcokrajowców (w zakresie prawa pobytu, zrzeszania się, prawa głosowania w wyborach lokalnych, integracji). Doprowadzono wówczas do usankcjonowania pobytu ponad 100 tys. nielegalnych imigrantów. Powyższe zmiany wywołały wzrost poparcia dla prawicy populistycznej, Jean-Marie Le Pena i Frontu Narodowego (Front National, FN), których popularność rosła aż do lat 90.³ Do chwili obecnej przywódca Frontu Narodowego opiera swoją politykę na filarach ksenofobii i zamknięcia granic dla obcokrajowców. Zastój w rozwoju gospodarki, wzrost bezrobocia oraz ogólne niezadowolenie, szczególnie wśród pracowników, doprowadziły do zwycięstwa prawicy - RPR (Zgromadzenie na rzecz Republiki) w wyborach parlamen-

160

1

   Tuż za Francją plasują się Niemcy i Wielka Brytania, gdzie także zanotowano spadek liczby podań o azyl, Rapport d’activitś 2006, OFPRA, s. 10, www.ofpra.gouv.fr.

2

   J. Hollifield, Limmigration et letat-nation a la recherche d’un mndile national, I/Harmattan 1997, s. 57.

3

   Skrajna prawica zorganizowała się w ramach FN na początku lat 70. W wyborach prezydenckich 1974 r. Jean-Marie Le Pen otrzymał 0,7% głosów, w roku 1981 nie otrzymał nawet wystarczającej liczby podpisów pod swoją kandydaturą, ale już trzy lata później w wyborach do Parlamentu Europejskiego lista FN zyskała 11% głosów, 10% do krajowego parlamentu w 1986 r. i ponad 14% głosów oddanych na Le Pena w wyborach prezydenckich w 1988 r„ ibidem, s. 598.