Recykling odpadów opakowaniowych w Polsce...
z form odzysku odpadów jest recykling. Polega on na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym, w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym także recykling organiczny (kompostowanie), z wyjątkiem odzysku energii1. Odzysk i recykling odpadów jest nowym pojęciem w ustawodawstwie polskim i ma zastąpić dotychczasowe pojęcie wykorzystania odpadów.
Recykling odpadów może być realizowany przez:
- ponowne wykorzystanie np.: opakowań wielokrotnego użytku m.in. butelek i innych opakowań szklanych, pojemników z tworzyw sztucznych, opakowań transportowych itd.,
- odzyskiwanie, w wyniku którego otrzymuje się ten sam produkt: papier, tekturę, stłuczkę szklaną, metale żelazne i nieżelazne, niektóre tworzywa sztuczne,
- przekształcanie, czyli zmiany komponentu w trakcie przetwarzania na nowy produkt np.: kompostowanie, odzysk biogazu ze składowisk2.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Gospodarki z 2000 roku powinny być poddane recyklingowi te odpady, które posiadają właściwości umożliwiające przy aktualnym stanie techniki, technologii i organizacji ich pełne wykorzystanie. Do grupy tej należą: papier i tektura, drobne elementy materiałowe, inne frakcje metali, drewno, odzież, tekstylia3.
Makulatura definiowana jest jako papier, tektura lub ich przetwory, które utraciły wartość użytkową lub w procesie produkcji nie uzyskały wartości użytkowej i kwalifikują się do ponownego rozwłókniania oraz stosowania jako surowiec do produkcji papieru lub tektury. Makulatura zwana jest również papierem i tekturą z odzysku4. Szybki wzrost produkcji papieru w krajach uprzemysłowionych spowodował w II połowie XX wieku lokalne niedostatki surowca drzewnego. Wraz ze wzrostem zużycia papieru nasilały się trudności z zagospodarowaniem zużytych wytworów papierowych. Czynniki te spowodowały, że w coraz większym stopniu zaczęto wykorzystywać makulaturę jako surowiec do wytwarzania papieru.
W Polsce w 2005 roku udział makulatury we wsadzie surowcowym do produkcji papieru i tektury wyniósł 38%. W innych krajach makulatura z odzysku stanowi od 40% do 70% wsadu surowcowego w procesie produkcji papieru. Aby
219
K. Czarnomski, Instrumenty prawne ochrony środowiska w gospodarce odpadami, [w:] Odpady organiczne a ochrona środowiska i produktywność agrocenozy, Lublin 2002, s. 29.
R. Przywarska, Możliwości wykorzystania surowców wtórnych, IV Międzynarodowe Forum Gospodarki Odpadami „Systemy gospodarki odpadami" Poznań-Pita, 27-30 maja 2001, s. 292.
Ustawa z 2 listopada 2000 r. W sprawie określenia odpadów, które powinny być wykorzystywane w celach przemysłowych oraz warunków, jakie muszą być spełnione przy ich wykorzystywaniu (Dz.U., nr 100, poz. 1078).
K. Skalmowski, Poradnik gospodarowania odpadami, Warszawa 2005, cz. 8, rozdz. 5, podrozdz. 6.1, s. 2.