6 7 (20)

Jedną z najważniejszych metod psychologii jest obserwacja„ Polega ona na ustalaniu o-biektywnych faktów i warunków w jakich zaist-niały₀ Można by w przenośni nazwać to psychiczną fotografią.? Ma ona jednak poważny mankament

-    obserwować można jedynie zjawiska dostępne dla obserwatora_n które w danym okresie mogą mieć charakter przypadkowy, Również nie możemy zajrzeć w myśli ludzkie, a te mogą iść zupełnie nietypowymi torami,

V tej metodzie zalecana jest więc duża obiektywność i ostrożna analiza wyników obserwacji W żadnym przypadku nie wolno jest naginać otrzymanych wyników do własnej koncepcji zjawiska. Np, jeżeli zaobserwujemy w tramwaju, że mężczyzna otwiera torebkę stojącej obok kobiety i wyjmja z niej portmonetkę - nie wolno wysnuwać ostatecznego wniosku

-    to'złodziej',-Może to być np, mąż tej kobiety* który po uzgodnieniu z nią /czego mogliśmy nie słyszeć/ wziął pieniądze.,

Błędnym jest budować hipotezy na podstawie obserwacji oderwanych zjawisk, Dob*ą obserwację musi cechować systematyczność -dopiero gdy kilka zaobserwowanych faktów potwierdza hipotezę to można ją uznać za prawdopodobną. Dlatego też metoda ta wymaga umiejętności obserwowania jak również analizowania zebranych infor-

mac j i.

Metoda omówiona wyżej stosowana jest wówczas gdy człowiek przebywa w swych naturalnych warunkach i zazwyczaj nie zdaje sobie sprawy,że jest obserwowany o

Pewną odmianą jest eksperyment naturalny -prosimy interesującą nas osobę o wykonanie konkretnej czynności w naturalnym środowisku. Można się tu posłużyć przykładem ułatwiającym zrozumienie tej metody: chcąc zbadać spostrzegawczość kursantów prosimy aby odwrócili się i zapisali na kartkach spostrzeżone na pokładzie jachtu przedmioty. Następnie porównujemy zapiski ze stanem faktycznym.

Eksperyment laboratoryjny różni się tym od naturalnego,że przeprowadzany jest w specjalnie przygotowanych warunkach pozwalajłcych na bardziej ścisłe ukierunkowanie tematu badania i większą precyzję pomiaru wyników. Istnieje tu również możliwość selektywnego doboru prób i