Recykling odpadów opakowaniowych w Polsce...
- papieru gazetowego - przede wszystkim w Szwecji, Finlandii, Szwajcarii. Wskaźnik wykorzystania włóknistych mas makulaturowych w tej produkcji w wymienionych krajach wynosi 55-60%,
- tektury pudełkowej - głównie w Norwegii, Australii, Szwajcarii, wskaźnik wykorzystania włóknistych mas makulaturowych do produkcji tektury pudełkowej wynosi od 17% do 55%,
- papierów sanitarnych - największy procent zużycia makulatury w tej produkcji występuje na Słowacji, w Rumunii, Finlandii i wynosi 20-45%.
Oprócz makulatury zużyte szkło opakowaniowe jest cennym surowcem wtórnym o nieograniczonej możliwości przetwarzania. Nie ma takiego opakowania, które w tak wieloraki sposób, z punktu widzenia ekonomicznego i ekologicznego, może być wykorzystane jako opakowanie szklane. Stanowi bowiem cenny materiał wsadowy do produkcji szkła. Zwiększenie udziału stłuczki w zestawie pozwala na obniżenie kosztów surowcowych przez zmniejszenie zużycia drogich surowców, a przy tym pozwala racjonalnie gospodarować zasobami naturalnymi (przyjmuje się, że 1 tona stłuczki zastępuje 1,2 tony surowców pierwotnych)1. Dodanie stłuczki do zestawu masy szklanej obniża zużycie energii cieplnej. Recykling jednej tony szkła pozwala zaoszczędzić zużycie energii nawet od 25 do 32%. Przez zużycie gazu ziemnego nie tylko obniża się emisję szkodliwych substancji emitowanych do powietrza atmosferycznego, ale również zmniejsza się coraz wyższe koszty związane z jego zużyciem. Szerokie zastosowanie znajduje również (w postaci zmielonej) w masach ceramicznych i ceramice budowlanej, budowie dróg, przy produkcji materiałów ściernych czy (w formie przetworzonej) np. jako budowlany grys elewacyjny. Ważnym kierunkiem wykorzystania stłuczki szklanej jest jej przetwórstwo w celu wytworzenia materiałów termo- i dźwiękoizolacyjnych produkowanych w postaci tkanin i mat z waty szklanej. Zapotrzebowanie na te materiały w kraju jest duże i nadal niezaspokojone, przy czym potrzeby w tym zakresie będą z pewnością wzrastać wraz z rozwojem budownictwa, przemysłu stoczniowego, rolno-spożywczego, energetyki itp.12
Najsłuszniejszym kierunkiem wykorzystania stłuczki szklanej jest przetworzenie jej w hutach szkła. Do największych hut szkła opakowaniowego w Polsce należą: Huta Szkła „Jarosław” w Jarosławiu, Huta Szkła „Ujście” w Ujściu, Huta Szkła „PLM Gostyń” w Gostyniu, Huta Szkła „Orzesze” w Orzeszu. Huty te wytwarzają łącznie dwie trzecie całej produkcji opakowań szklanych. W Polsce produkowanych jest rocznie ponad 800 tys. ton opakowań szklanych, podczas gdy
221
K. Skalmowski, Poradnik gospodarowania odpadami - wykorzystanie surowców odpadowych..., cz. 8, rozdz. 5, podrozdz. 1.2, s. 2.
12 R. Przywarska, Recykling opakowań i stłuczki szklanej, „Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów” 2005, nr 3, s. 106.