7186602976

Monika Małyszko

dzy organy obu państw. Dążąc do zwiększenia swoich wpływów, Rosja wycofuje się z uregulowań przynoszących jej straty, równocześnie zmuszając słabszego partnera do przyjęcia niekorzystnych dla niego rozwiązań. Państwo Związkowe służy obecnie jedynie utrzymaniu zależności Białorusi od Rosji.

Utworzenie Jednolitej Strefy Ekonomicznej Rosji, Białorusi, Kazachstanu i Ukrainy jest priorytetowym celem rosyjskiej polityki zagranicznej. Porozumienie w tej sprawie zostało podpisane 19 sierpnia 2003 roku w Jałcie. Cztery najbardziej rozwinięte kraje Wspólnoty Niepodległych Państw, na które przypada około 90% PKB WNP, poczyniły krok naprzód w kierunku zacieśnienia integracji. Utworzenia Strefy oznaczałoby powołanie nowej organizacji regionalnej o jednolitym obszarze celnym, swobodnym przepływie towarów, usług, kapitału i ludzi,

0    wspólnej polityce odnośnie handlu zagranicznego itd. Oczekuje się, że w dłuższej perspektywie czasowej Strefa przekształci się w Unię Gospodarczą.

Istotnym aspektem stosunków Rosji z pozostałymi krajami Wspólnoty Niepodległych Państw są wszelkiego rodzaju bilateralne porozumienia. W 2004 roku podpisano kilka dwustronnych porozumień między rządami Federacji Rosyjskiej i Białorusi. Ustalono m.in. zasady poruszania się po terenie Białorusi rosyjskich ciężarówek przewożących ropę. Innym przykładem jest wprowadzenie wspólnych zasad co do ustalania wysokości podatków pośrednich w eksporcie

1    imporcie towarów oraz za wykonanie robót i usług. Porozumienie to wzywa do pobierania podatków pośrednich w kraju przeznaczenia, a odnosi się również do ropy czy gazu. Priorytetowym celem polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej jest Ukraina. W sierpniu 2003 roku podpisano porozumienie w sprawie strategicznej współpracy w przemyśle gazowym i transporcie ropy naftowej przez terytorium Ukrainy. Kooperacja w dziedzinie transportu rozwija się bardzo dynamicznie. Przyjęto koncepcję w sprawie integracji systemu transportu Rosji i Ukrainy. Szybka kolej pasażerska połączy Moskwę i Kijów.

Głównym celem Federacji Rosyjskiej w stosunkach z Mołdawią jest wdrożenie zadań i celów Traktatu w sprawie przyjaźni i współpracy oraz programów współpracy gospodarczej. Kluczowym aspektem stosunków Rosji z Turkmenistanem jest praktyczne wdrożenie Porozumienia w sprawie współpracy w przemyśle gazowym. W stosunkach z Uzbekistanem ważne było podpisanie porozumienia o rozdziale produkcji (Production Sharing Agreement, PSA³) pomiędzy konsorcjum inwestorów - firm Lukoil i Uzbekneftegaz i rządem Republiki Uzbekistan odnośnie złóż gazu Kandym-Khauzak-Shady. Wartość inwestycji to około 1 mld dolarów⁴.

³ PSA to kontraktowa umowa, w której państwo (władze) udzielają inwestorowi wyłącznego prawa na poszukiwanie, wydobycie złóż na określonym terenie.

^Ą Rosja - Kraje WNP: 2004, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej, http://www. mid.ru.

4