Monika Małyszko
inwestycji WNP w FR (292 min dolarów) (w porównaniu z 4,5% z 2000 roku). Znaczniejszy udział mają także Ukraina (13%), (choć jego wartość systematycznie spada - z 40% w 2000 roku), Uzbekistan- (12%) oraz Kirgistan (6%). W przypadku pozostałych krajów wskaźnik ten nie przekracza 1%1.
W krajach Wspólnoty Niepodległych Państw największymi beneficjantami inwestycji zagranicznych są państwa producentów surowców energetycznych - Rosji, Kazachstanu, Azerbejdżanu.
Rosja jest znaczącym inwestorem w pozostałych krajach WNP. Ponad 39% inwestycji FR w krajach WNP jest ulokowane na Białorusi (280 min dolarów), ale wskaźnik ten spada - np. w 2000 roku wynosił 59%. Kolejną pozycję zajmuje Ukraina - 27% (194 min dolarów), ale w tym przypadku nastąpił wzrost z 11,5%.
W Kazachstanie Federacja Rosyjska ulokowała 84 min dolarów, tj. 12% ogólnych inwestycji w WNP. Jest to ogromny wzrost w porównaniu z 2000 rokiem (wówczas było to 3%). Większe inwestycje ulokowano także w Uzbekistanie - 19% (138 min dolarów). W tym przypadku także mamy do czynienia z bardzo dużą zwyżką - z 0,7%.
Udział pozostałych krajów jest niewielki i stanowi poniżej 1% inwestycji FR w WNP. Należy zwrócić uwagę na Mołdawię, w której w 2000 roku inwestycje FR stanowiły 24% lokat w WNP, ale w 2004 roku już tylko 0,9%2.
Kraje Wspólnoty Niepodległych Państw są silnie uzależnione od Federacji Rosyjskiej pod względem surowców naturalnych, a Rosja od krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, gdyż to przez ich terytoria biegną rurociągi. Nie jest to jednak układ partnerski. Rosja przy pomocy różnego rodzaju środków ekonomicznych usiłuje zdominować kraje byłego ZSRR, które dążą do integracji z Zachodem. Ropa naftowa i gaz są swoistą kartą przetargową.
Działania Federacji Rosyjskiej dotyczące odbudowy radzieckiej strefy wpływów energetycznych umocniły kontrolę rosyjską nad sektorami energetycznymi krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Rosja dominuje w BIZ w zakresie surowców energetycznych we WNP, kontroluje też najważniejsze szlaki tranzytu surowców energetycznych. Ponad 70% rosyjskiej ropy naftowej jest eksportowane, a pozostałe 30% jest przetwarzane w kraju.
Zgodnie z danymi z listopada 2005 roku około 1,4 min baryłek dziennie jest przesyłane rurociągiem „Przyjaźń” na Białoruś, Ukrainę, do Niemiec, Polski i innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej.
54
Russia in figures 2005...
Rossijskij statisticzeskij jeżiegohnik 2003, Goskomstat, Moscow 2003; Russia in figures 2005...