I. Lulek, Liberalizacja handlu światowego po 1986
667 min doi. w cenach bieżących w roku 2007.39 Udział produktów rolnych w światowym eksporcie zmalał z 14% w roku 1986 do 8% w roku 2007.40 Podsumowując, od roku 1998 na znaczeniu dla światowej wymiany zaczęły tracić produkty przemysłowe, na rzecz wzrostu znaczenia produktów przemysłu wydobywczego. Produkty rolne miały coraz mniejsze znaczenie dla światowego handlu.
W latach 1986-2007 najwyższy udział w światowym eksporcie przypadł Europie. Kształtował się na poziomie ponad 40% w całym omawianym okresie. Jednak na początku wynosił aż 48%, a w roku 2007 już tylko 4i%.4' Zatem Europa zaczęła tracić na znaczeniu dla światowego handlu. Kontynent ten zwiększył wartość swojego eksportu z 1 bln 19 mld doi. do 5 bln 788 mld doi. w cenach bieżących.42 Na drugim miejscu pod względem udziału w światowym eksporcie znalazła się Azja. Uzyskała już znaczącą przewagę nad Ameryką Północną i umacniała ją w całym okresie 1986-2007. Jej udział w światowym eksporcie dynamicznie wzrastał z 22% w roku 1986 do aż 30% w roku 2007, w ujęciu wartościowym natomiast z 471 mld doi. do 4 bln 135 mld doi. w cenach bieżących.43 Udział w światowym eksporcie Ameryki Północnej, pomimo, że w roku 2001 wyniósł 19%, to już w roku 2007 zmalał i kształtował się na poziomie zaledwie i3%.44 W ujęciu wartościowym jednak eksport tego kontynentu zwiększał się z 339 mld doi. do 1 bln 855 mld doi. w cenach bieżących w omawianym okresie.45
W okresie 1986-2007 najwyższy udział w światowym eksporcie osiągnęły kraje rozwinięte. Jednak udział ten wykazywał tendencję malejącą z 74% w 1986 roku do 59% w 2007 roku.46 Kraje rozwinięte gospodarczo traciły na znaczeniu na rzecz krajów rozwijających się. Udział tych krajów w światowym eksporcie stale wzrastał w omawianym okresie z 21% do 38%.47 Znaczenie krajów rozwijających się dla światowej wymiany handlowej rosło. Na początku omawianego okresu różnica w udziale w światowym eksporcie tych dwóch grup kraj ów wynosiła prawie 50%, natomiast pod koniec okresu różnica ta zmalała do około 20%.48
Analizując strukturę geograficzną eksportu wybranych krajów możemy wyróżnić cztery kraje, które zarówno na początku, jak i na końcu omawianego okresu miały znaczny udział w światowym eksporcie: Niemcy, Stany Zjednoczone, Japonia i Chiny. W roku 1986 liderami w eksporcie były kraje:
39 www.wto.org - oficjalna strona Światowej Organizacji Handlu.
40 Obliczenia własne na podstawie: www.wto.org - oficjalna strona Światowej Organizacji Handlu.
41 Obliczenia własne na podstawie: www.wto.org - oficjalna strona Światowej Organizacji Handlu.
42 www.wto.org - oficjalna strona Światowej Organizacji Handlu.
43 Ibidem.
44 Obliczenia własne na podstawie: www.wto.org - oficjalna strona Światowej Organizacji Handlu.
45 www.wto.org - oficjalna strona Światowej Organizacji Handlu.
46 Obliczenia własne na podstawie: www.mctad.org - oficjalna strona Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju.
47 Obliczenia własne na podstawie: www.mctad.org - oficjalna strona Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju.
48 Obliczenia własne na podstawie: www.unctad.org - oficjalna strona Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju.
19