3833473827

Autoreferal, Marcin Gruszczyński

związanych z kryzysami obserwowanych w gospodarce światowej po 1989 roku. Praca weryfikuje tezę, czy opisywane wstrząsy można było, przynajmniej częściowo, przewidzieć korzystając z dorobku literatury przedmiotu, koncepcji teoretycznych oraz doświadczeń międzynarodowych.

W pracy postawiono następujące problemy badawcze:

1.    Czy jest celowe korzystanie z doświadczeń międzynarodowych, historii gospodarczej w celu przewidzenia wystąpienia kryzysów oraz uniknięcia błędów prowadzących do zjawisk wstrząsowych?

2.    W jakim stopniu, posiłkując się narzędziami pochodzącymi z tradycyjnej literatury przedmiotu, można przewidzieć wystąpienie kryzysów walutowych, bankowych i zadłużeniowych?

Monografia została podzielona na trzy części.

W części pierwszej przedstawiono teoretyczne podejścia do kryzysów walutowych, bankowych oraz zadłużeniowych. Pomimo nieco odmiennych korzeni, teorie te poczęły się zbliżać do siebie, a obecnie przenikać, powoli zmierzając do syntezy teorii kryzysów finansowych. Jest to spowodowane coraz większą liczbą uczestników rynku, dostępnością aktywów i walut, trendami liberalizacyjnymi, integracyjnymi i globalizacyjnymi w gospodarce światowej. Należy także zwrócić uwagę, że obecnie deprecjacja kursu (kryzys walutowy) może prowadzić do kryzysu bankowego (poprzez zmianę wartości bilansów instytucji finansowych, np. wartości depozytów i kredytów denominowanych w obcych walutach) oraz zadłużeniowego (jeżeli przed kryzysem władze preferowały zadłużanie się w walutach obcych, np. ze względu na niższe oprocentowanie takowego długu). Także problemy sektora bankowego mogą wywołać zaniepokojenie inwestorów prowadząc do ucieczki kapitału i osłabienia kursu, a także trudności władz z finansowaniem deficytu budżetowego i długu publicznego. Z kolei kłopoty władz z kontrolą zadłużenia, w krótkim czasie znajdą zazwyczaj odzwierciedlenie w kursie walutowym oraz stabilności instytucji, w których aktywach znajdują się instrumenty dłużne tego państwa.

Nauka ekonomii oferuje wiele interesujących podejść do kryzysów walutowych. Teoria kryzysów walutowych pierwszej generacji za ich przyczynę uznaje nadmierną akcję kredytową (zwiększanie podaży pieniądza) przy jednoczesnym kontrolowaniu kursu walutowego. W takiej sytuacji udany atak spekulacyjny jest kwestią czasu oraz zasobu rezerw przeznaczonego na interwencje. Teoria kryzysów drugiej generacji zwraca szczególną uwagę na czynniki polityczne Władze dokonują rachunku ekonomicznego zobowiązań politycznych