3833473828

Autoreferat, Marcin Gruszczyński

i w zależności od jego wyniku mogą porzucić zobowiązanie lub utwierdzić się w determinacji jego dotrzymania. Kryzys azjatycki zwrócił uwagę na deformacje rynku finansowego, jako potencjalnego źródła niestabilności kursu walutowego. Uczestnicy rynku podlegają zachowaniom stadnym, nie posiadają pełnej informacji, skłaniają się do podejmowania ryzyka moralnego itp. W takiej sytuacji kluczowe znaczenie przypisuje się przejrzystości rynku oraz jego regulacji. Nurty te prowadzą do logicznego połączenia z dorobkiem psychologii i socjologii w postaci finansów behawioralnych. Być może kryzysy są i będą immanentną cechą gospodarki rynkowej, tak jak defekty ludzkiej psychiki są immanentną cechą ludzkich zachowań na rynku finansowym.

Do podobnych wniosków prowadzą teorie kryzysów bankowych. Za przyczyny kryzysów uznają paniki bankowe, asymetrie informacyjne, zakłócenia prowadzące do tworzenia się bąbli spekulacyjnych. Jednakże i nowsze podejścia zwracają uwagę na cechy ludzkiej psychiki, ukształtowanie wzorców zachowań rodem z „mediocristanu”, a także czynniki polityczne pozwalające na tworzenie i ratowanie instytucji „too big to fail”.

Teorie kryzysów zadłużeniowych nie są tak rozbudowane i nie zajmują tak znaczącego miejsca w teorii ekonomii jak dwie poprzednie. Niemniej i w tym przypadku zwraca się uwagę na to, że decyzja o ogłoszeniu bankructwa często jest poprzedzona rachunkiem ekonomicznym zysków i strat.

Wskaźniki wyprzedzające kryzysy walutowe, bankowe i zadłużeniowe także prowadzą do podobnych wniosków, sugerując podobną naturę powyższych wstrząsów. Za najważniejszy wskaźnik wyprzedzający należy uznaje się aprecjację realnego kursu walutowego podcinającą konkurencyjność międzynarodową gospodarki krajowej, nierównowagę bilansu bieżącego oraz bąbel spekulacyjny (napływ kapitału krótkoterminowego).

Podsumowując, uważam że nie należy odrzucać podejść teoretycznych będących dotychczasowymi osiągnięciami nauki przedmiotu, a raczej uzupełniać je o spojrzenia pochodzące z innych nauk społecznych i ilościowych.

W drugiej części opisano dotychczasowe zdarzenia kryzysowe, które wstrząsnęły gospodarką światową po 1989 roku, oraz zweryfikowano pierwszą, empiryczną hipotezę badawczą. Doświadczenia międzynarodowe są pouczającą lekcją makroekonomii, pokazującą przyczyny kryzysów leżące w gospodarkach krajowych, jak i także poza nimi. Interesujące są przykłady prób zapobiegania, a także radzenia sobie z kryzysem przez władze krajowe. Wokół wielu kryzysów narosło sporo uproszczeń, mitów i błędnych osądów, utrudniających