I. Lulek, Liberalizacja handlu światowego po 1986
Regionalizacja była reakcją na zagrożenia wynikające z siły korporacji transnarodowych i globalizacji.24 Globalizacja gospodarki światowej jest zjawiskiem towarzyszącym regionalizacji współpracy gospodarczej, a także politycznej. Ugrupowania regionalne powstawały w największej ilości w latach 80 oraz 90. W roku 1997 szacunkowo istniało około 190 ugrupowań o charakterze regionalnym.25 Prawie każdy kraj członkowski WTO, z nielicznymi wyjątkami (Japonia, Hong Kong, Korea Południowa) przynależał do ugrupowania integracyjnego lub zawarł regionalne porozumienie. Liczba ugrupowań bądź porozumień regionalnych wzrasta z roku na rok. W latach 1990-1998 powstało ich ponad 60.26 Warto rozróżnić globalizację i regionalizację pod względem ich wpływu na gospodarkę światową. Globalizacja prowadzi do powstania zintegrowanej, globalnej gospodarki, proces regionalizacji natomiast prowadzi do podziału gospodarki światowej. Jednym z najbardziej rozwiniętych ugrupowań pod każdym wymienionym względem jest Unia Europejska. Obecnie regionalizm ma charakter wielowymiarowy, zapewnia także bezpieczeństwo krajom członkowskim, chroni przed negatywnymi skutkami globalizacji światowej gospodarki.
Z przynależności do ugrupowania bądź porozumienia o wolnym handlu kraje członkowskie czerpią wiele korzyści. Prowadzi ona do obniżenia taryf celnych, a następnie do całkowitego ich zniesienia. Korzyści wynikające z uczestnictwa w procesie regionalizacji są tłumaczone efektywniejszą alokacją zasobów, korzystniejszymi terms of trade, spadkiem cen, regionalizacją struktur wytwórczych, a także przesuwaniem branż do krajów, które efektywniej będą wytwarzały dane towary. Z pewnością kraje przynależące do ugrupowań osiągają wyższą konkurencyjność międzynarodową.27
Proces regionalizacji ożywił się ostatnio w większej mierze dzięki postępującej globalizacji, a także wzrostowi współzależności między krajami w gospodarce światowej. Regionalizm gospodarczy to szansa na przyspieszenie rozwoju gospodarczego oraz podwyższenie konkurencyjności, szczególnie dla mniejszych krajów. Sukcesy integracji na kontynencie europejskim również zachęcały inne kraje do regionalnej współpracy gospodarczej i politycznej. Wśród innych czynników wymienia się także: zakończenie zimnej wojny, wielu konfliktów, transformacje rynkowe, otwarcie gospodarki na współpracę z innymi krajami. W ostatnich latach zaczęły integrować się kraje o zróżnicowanym poziomie rozwoju ekonomicznego. Kraje rozwijające integrują się z rozwiniętymi gospodarczo dostrzegając szansę rozwoju gospodarczego.28
P. Pasierbiak, Miejsce Unii Europejskiej w zagranicznej ekspansji gospodarczej Japonii, [w:] Biuletyn Europejski 2008, (red.) B. Mucha-Leszko, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej, Lublin 2008, s .53-55. A. Gwiazda, Globalizacja i regionalizacja gospodarki światowej, Wydawnictwo Adam Marszalek,
Toruń 2000, s. 77.
Ibidem, s. 77. Ibidem, s. 79-85. Ibiedem, s. 89-91.
17