Izrael w relacjach międzynarodowych...
Kiedy wybuchła wojna sześciodniowa (5 czerwca 1967 roku)9, Izrael cieszył się już poparciem Stanów Zjednoczonych, a państwa arabskie mogły liczyć na pomoc ze strony Związku Radzieckiego. Od dłuższego czasu ZSRR dostarczał Arabom nowoczesny sprzęt wojskowy, amunicję i doradców wojskowych10. W trakcie wojny lepiej sprawdził się sprzęt, którym dysponowali Żydzi. Wojska arabskie, które za namową Rosjan oparły swoją taktykę wojenną na sile ognia i dużej liczbie żołnierzy, okazały się bezradne wobec niedużych, lecz szybkich, świetnie wyszkolonych i wyposażonych formacji izraelskich. Klęska Arabów wprawiła ZSRR i jego państwa satelickie w konsternację.
Reakcja Związku Radzieckiego i pozostałych państw Układu Warszawskiego była natychmiastowa. 9 czerwca 1967 roku na naradzie w Moskwie rzeczone państwa (oprócz Rumunii) podjęły decyzję o zerwaniu stosunków dyplomatycznych z Izraelem. Wskutek działania państw arabskich, a także ZSRR i jego sojuszników, w tym Polski, Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło rezolucję potępiającą syjonizm jako formę rasizmu1 2.
Wojna sześciodniowa stanowiła katalizator wydarzeń politycznych w Polsce, które uzyskały nazwę marca ‘68. Część polskich komunistów postanowiła posłużyć się antysemicką retoryką w celu przejęcia władzy w partii i w państwie. Niezależnie od wszelkich, mniej lub bardziej znanych okoliczności wydarzeń marcowych, pozostaje faktem, że zajścia antysemickie mające miejsce w czasie, gdy świat, w tym także Republika Federalna Niemiec dokonywały rachunku sumienia z Holocaustu, nie przysporzyły Polsce sympatii. Ucierpiał nie tylko jej międzynarodowy wizerunek, szkodę, i to bardzo wymierną, poniosło całe państwo. Wśród blisko czterdziestu tysięcy osób opuszczających Polskę znajdowali się przedstawiciele wielu profesji, znajdziemy wśród nich co prawda gońców i portierów, ale poważną część stanowił „kwiat społeczeństwa” Według danych MSW Polskę opuściło między innymi: 430 pracowników naukowych wyższych uczelni i instytutów naukowych, w tym 65 profesorów, 50 docentów, 10 kierowników katedr, 407 adiunktów; 261 pracowników wydawnictw oraz prasy, radia i telewizji; 23 muzyków, 20 plastyków, 26 aktorów, 525 wysokich urzędników ministerialnych i z centralnych urzędów, w tym 90 dyrektorów i 130 naczelników wydziałów; 370 lekarzy i ok. 1000 studentów12. Udali się m.in. do Izraela, Stanów Zjednoczonych, Szwecji, RFN, Francji, niewątpliwie ubogacając tamtejsze społeczeństwa. Polsce pozostał nie tylko wstyd, ale kolejny raz
91
9 Toczona pomiędzy Izraelem i państwami arabskimi: Egiptem, Jordanią, Syrią i Irakiem.
10 Do krajów arabskich eksportowano także broń z innych państw bloku wschodniego, np. Polski i Czechosłowacji.
R. Żebrowski, Dzieje Żydów w Polsce. Kalendarium, Warszawa 1993, s. 168.
12 Cyt. za: T. Torańska, Coś po nas zostało, jak myślisz?, „Gazeta Wyborcza” - „Duży Format” 05.03.2006.