7186602991

Izrael w relacjach międzynarodowych...

bardzo, jak by się tego można było spodziewać. Chociaż nikt nie śmiał oficjalnie negować działalności syjonistów, to niewiele państw i niewielu polityków zdecydowało się na udzielenie im poparcia. W końcu owo poparcie nadeszło, lecz wbrew temu, co sugeruje część polityków i dziennikarzy, wcale nie z USA i nie z Europy Zachodniej.

Wkrótce po zakończeniu II wojny światowej Bliski Wschód stal się areną zimnowojennej konfrontacji pomiędzy USA a ZSRR. Zanim doszło do ukształtowania się trwałych postaw mocarstw względem zagadnień bliskowschodnich, to właśnie Związek Radziecki i jego państwa satelickie udzieliły największego i najbardziej zdecydowanego poparcia syjonistom.

W sierpniu 1947 roku w Warszawie odbyła się narada przedstawicieli partii komunistycznych, na której postanowiono poprzeć działania Żydów zmierzające do utworzenia własnego państwa. Udzielono im wsparcia dyplomatycznego oraz militarnego, umożliwiając zakup broni w Czechosłowacji¹. Powyższe stosunkowo słabo spopularyzowane fakty miały zasadnicze znaczenie dla powodzenia budowy niepodległego państwa izraelskiego. Odbiegają przy tym od stereotypu, jakoby USA od zawsze wspierały Izrael. Wręcz przeciwnie, przez dłuższy czas USA nie zdołały opracować spójnej i czytelnej dla wszystkich polityki wobec Bliskiego Wschodu. Natomiast w wielu działaniach dyplomacji brytyjskiej często przejawiały się proarabskie sympatie i niechęć do podziału Palestyny. Zachowująca swoje wpływy w państwach arabskich Wielka Brytania obawiała się powstania państwa Izrael, które - w jej mniemaniu - mogło stać się przyczółkiem do budowy silnej pozycji ZSRR na Bliskim Wschodzie.

Narastające problemy i wzmagające się konflikty zbrojne przerosły możliwości sprawujących mandat nad Palestyną Brytyjczyków. 2 kwietnia 1947 roku rząd brytyjski postanowił przekazać sprawę Palestyny Organizacji Narodów Zjednoczonych, która w związku z tym powołała specjalną komisję. Efekt prac komisji stanowiła propozycja utworzenia dwóch państw. Wnioski przekazano Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ.

Głosowanie w tej sprawie nastąpiło 29 listopada 1947 roku. Za rezolucją kładącą kres mandatowi, dzielącą Palestynę i tworzącą dwa państwa opowiedziało się 33 członków (w tym Polska), przeciwko było 13, a 10 wstrzymało się od głosu; niezbędna większość dwóch trzecich głosów została zatem uzyskana². Rezolucja, choć została przez Żydów przyjęta, to ich nie zadowalała, gdyż przyznano im małe terytorium, trudne do obrony, a nade wszystko nieobejmujące Jerozolimy, której zamierzano nadać charakter międzynarodowy. Propozycję ONZ konsekwentnie odrzucali Arabowie.

f

• •

1

   A. Chojnowski, J. Tomaszewski; Izrael, Warszawa 2001, s. 78.

2

   Ibidem, s. 54.