7292100092

Odkształcenie krytyczne

Wartość odkształcenia krytycznego jest wyznaczana w próbie jednoosiowego ściskania próbki skalnej w maszynie wytrzymałościowej. Wartość odkształcenia krytycznego, odpowiadającego naprężeniu krytycznemu (maksymalnemu, niszczącemu), definiuje wzór

e_kr =y' 1000    (4.29)

gdzie:

h wysokość próbki przed badaniem, mm;

Ah zmiana wysokości próbki, mm.

Przedziały zmienności wartości odkształcenia krytycznego i średnie wartości dla skał GZW przedstawiono na rysunku 4.47, z którego wynika, że parametr ten przyjmuje największe wartości dla węgla. Spośród skał płonnych piaskowiec drobnoziarnisty wykazuje największe wartości odkształcenia krytycznego.

40,00 3R nn .						35,31
an ah .
<D 3U,UU 3 oc; nn .			* zy/58 _1		• 28,00
on nn _		• 23,96		• 23,80
C ZU;UU 8 jS i q nn -						,17,73
ki 1D/UU m nn -	X 14,35 - 12,38 1 1131 i ■ 11,21 ■	12,59	“13^5 i	13,66	13,36
1U/W q nn .	10,21 i. 8,53 |	7,90	. 6,99	. 6,39	. 7,31	8,53
	zlepieńce piaskowce gr piaskowce śr piaskowce dr mułowce iłowce węgle (n=20) (n=100) (n=655) (n=1155) (n=1140) (n=2985) (n=4830)

Skała; liczebność zbiorów

Rys. 4.47. Średnie wartości odkształcenia krytycznego i przedziały zmienności dla skał w GZW

Moduł sprężystości postaciowej i objętościowej

Moduł sprężystości postaciowej (moduł Kirchhoffa) G jest współczynnikiem proporcjonalności między naprężeniem stycznym i odpowiadającym mu odkształceniem postaciowym, powodującym zmianę kształtu próbki. Miarą odkształcenia jest kąt, o jaki odchyli się krawędź pionowa próbki od położenia pierwotnego (rys. 4.48a). Moduł sprężystości postaciowej wyraża wzór

(4.30)

gdzie:

x - naprężenie styczne,

y- kąt odchylenia krawędzi pionowej próbki od położenia pierwotnego.

106