Wartości wytrzymałości na zginanie skał górnego karbonu w obszarze GZW podano w tabeli 4.2.
Tabela 4.2. Przedziały zmienności wytrzymałości na zginanie skał karbońskich GZW (Kidybiński 1982)
Skała |
Wytrzymałość na zginanie, MPa |
Węgiel |
0,8-5,6 |
lupek ilasty/iłowiec |
1.5-11.2 |
lupek piaszczysty |
1.8-17.5 |
Piaskowiec drobnoziarnisty |
3.5-22.0 |
Piaskowiec średmoziarnisty |
2.0-16.0 |
Piaskowiec gruboziarnisty |
1,7-13,5 |
Zlepieniec |
1.0-6,0 |
Między wartościami różnych rodzajów wytrzymałości zachodzi relacja, którą przedstawiono na rysunku 4.36.
wytrzymałość na ściskanie
wytrzymałość na ścinanie
skały płonne: 0,05 - 0,48 Rc węgle: 0,08 - 0,43 Rc
wytrzymałość na zginanie
skłały płonne: 0,03 - 0,41 Rc węgle: 0,04 - 0,25 Rc
M
wytrzymałość na rozciąganie
skały płonne (iłowce): 0,01 - 0,18 Rc węgle: 0,01 - 0,16 Rc
skały płonne (mułowce, piaskowce): 0,01 - 0,28 Rc
Rys. 4.36. Relacja między wartościami poszczególnych rodzajów wytrzymałości skał karbońskich
dla obszaru GZW
Odwzorowaniem obciążania próbki skały jest krzywa naprężeniowo-odkształ-ceniowa. W przypadku ciała idealnie sprężystego krzywe obciążania i odciążania mają taki sam kształt (rys. 4.37):
• krzywoliniowa charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa dotyczy ciał nieliniowo-sprężystych,
98