Z Recenzji
Rozprawa poświęcona jest problematyce stosunkowo mało znanej w Polsce: literatura krajów Maghrebu czyli Afryki Północnej - w tym wypadku twórczość pisarzy francuskich dotycząca tych krajów w czasach, gdy stanowiły francuskie kolonie - to obszary badawcze dość od nas odległe i rzadko penetrowane przez polskich romanistów literaturoznawców. [...] Spośród bogatej, choć nie zawsze literacko pierwszoplanowej produkcji, Autorka wybrała teksty sześciorga pisarzy, by ukazać na ich przykładzie rozmaitość inspiracji i realizacji właściwych powieści kolonialnej, prowadząc analizę przez pryzmat uwydatnionego w tytule podstawowego zagadnienia: obraz „Obcego". Pytanie, jakim jawi się ów „Obcy" - przede wszystkim Arab - w oczach postaci i narratorów (a pośrednio samych autorów), jest pytaniem kluczowym, dotyczącym wizji świata i filozofii człowieka, a także praktycznych opcji politycznych i społecznych. [...] Dokonany przegląd literatury egzotycznej i kolonialnej osadza badane teksty w szerszym kontekście literackim, a ostatni zwłaszcza rozdział - również w kontekście historycznym i socjologicznym, w dziejach kolonializmu francuskiego i europejskiego oraz całej związanej z nim problematyce ideologicznej i politycznej.
Anna Drzewicka
Każde opracowanie dotyczące dialogu cywilizacji stanowi obecnie ważny krok prowadzący do rozładowania, w duchu ekumenizmu kulturowego, narosłych przez wieki nieporozumień i konfliktów. [...] Zbiorowe wyobrażenia i stereotypy dotyczące Maghrebu uległy ostatnio gwałtownym zmianom, nowe spojrzenie na tę problematykę stanowi ważny element edukacyjny i krok naprzód w trudnym dialogu między cywilizacją i kulturą Zachodu a światem muzułmańskim. [...] Książka Marii Gubińskiej stanowi cenne źródło informacji na temat zarówno funkcjonowania obrazu „Innego" (słowa-klucze, specyficzny, odrębny styl i język, wyobrażenia zbiorowe, fantazmaty, klisze, symbole i anty-symbole etc.), jak też historycznoliterackiego ujęcia tej problematyki. W logiczny i przejrzysty sposób ukazuje ewolucję tzw. literatury egzotycznej i kolonialnej. Z prezentowanego korpusu tekstów (powstałych w okresie od 1881 roku do wybuchu I wojny światowej) można dzięki syntetycznej interpretacji Autorki wyciągnąć wniosek, że dialog między cywilizacjami Zachodu i Maghrebu ma długą, ciekawą, ale też niekiedy bolesną tradycję. Wartość tej pracy polega właśnie na jej wnikliwej i drobiazgowej prezentacji.
Remigiusz Forycki
Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Prace Monograficzne nr 331
ISSN 0239-6025 ISBN 83-7271-153-4