7334802904

■D OID (270) 3/2014

NAJCZĘSTSZE CHOROBY PTAKÓW HODOWLANYCH

Wraz z intensyfikacją hodowli drobiu oraz dążeniem do wzrostu opłacalności ekonomicznej produkcji, hodowca powinien posiadać odpowiedni zasób wiedzy w zakresie potrzeb fizjologicznych i behawioralnych utrzymywanego drobiu.

Wiedza ta w znacznym stopniu umożliwi uniknąć zadziałania bodźców usposabiających do wywołania choroby. Duża liczebność ptaków skumulowanych na niewielkiej powierzchni sprzyja nasileniu działania czynników streso-gennych. Trzeba również pamiętać, że wpływ stresora na organizm może mieć działanie dwukierunkowe: pozytywne - mobilizujące, bądź destrukcyjne - zaburzające poprawne funkcjonowanie organizmu. Zjawisko stresu spotykane w wielkotowarowej hodowli drobiu, może mieć różnorodne podłoże. Najczęściej dotyczy on zbyt dużej obsady ptaków, nieprawidłowego żywienia oraz nieprawidłowych warunków utrzymania (warunki mikroklimatyczne, zanieczyszczenia gazowe, pyłowe i mikrobiologiczne). Ptaki narażone na konieczność przebywania w takim stresogennym środowisku w dużej mierze są podatniejsze na wystąpienie szeregu chorób. Przede wszystkim są to choroby zakaźne, wywołane patogenami chorobotwórczymi (wirusy, bakterie, grzyby). Wymienione czynniki chorobotwórcze mogą przenosić się zarówno drogą bezpośredniego kontaktu lub pośrednio, poprzez zanieczyszczoną patogenem paszę, wodę, bądź też spowodowane niska higieną w obiekcie inwentarskim.

Obecność patogenów w środowisku otaczającym zwierzę nie jest miarodajnym wskaźnikiem intensywności rozwoju choroby. Czynnikami wpływającymi na rozwój choroby są:

• bytowanie patogenu zjadliwego w środowisku;

•    obecność wektorów (mechanicznych i biologicznych);

•    stopień wrażliwości ustroju gospodarza;

•    osłabiony układ immunologiczny.

Infekcja ustroju może odbywać się kilkoma drogami:

•    poprzez układ pokarmowy, gdzie drobnoustrój dostaje się do organizmu z zakażoną paszą lub wodą; dosyć często w hodowli wielkotowarowej drobiu, drogą ta przenoszone są bakterie z rodziny Escherichia i Salmonella; powyższe drobnoustroje mogą bytować w środowisku zewnętrznym przez długi okres czasu, bez szkody dla właściwości patogennych;

•    poprzez układ oddechowy; warunkiem sprzyjającym do zakażenia jest nadmierne zagęszczenie zwierząt w klatkach i pomieszczeniach; infekcja zachodzi poprzez bezpośredni kontakt zdrowego osobnika z wydzieliną nosową chorego;

•    poprzez uszkodzoną powłokę ciała; przerwanie ciągłości skóry sprzyja zakażeniom przez patogeny z rodziny gronkowców i paciorkowców; dodatkowo zakażenie potęgowane jest uwalnianiem toksyn do ustroju gospodarza.

Choroby wirusowe

Choroba Mareka - najbardziej narażone na tę chorobę gatunki drobiu to przede wszystkim kury, przepiórki oraz indyki. Chorobę tę wywołuje wirus z rodzaju Herpesvirus. Drogą wniknięcia zarazka do organizmu jest układ oddechowy bądź przewód pokarmowy. Zakażenie następuje najczęściej bezpośrednio po wylęgu.

W ciągu pierwszych dni życia wrażliwość na za- [>

20