7334802910

■D OID (270) 3/2014

podłoża. Chore ptaki tracą apetyt, są osowiałe, a w przebiegu postaci dyfteroidalnej również wykazują objawy duszności. Często jednak występuje postać mieszana, która charakteryzuje się zmianami ospowymi zarówno na skórze, jak i błonach śluzowych.

Choroba trwa około 20 - 30 dni. Upadki w przebiegu ospy są bardzo zróżnicowane. W przypadku postaci skórnej śmiertelność jest niska i kształtuje się na poziomie 1-2%, natomiast przy postaci dyfteroidalnej może dochodzić do 50%. W zakażonym stadzie kur stwierdza się obniżoną nieśność. Spadek w produkcji może utrzymywać się przez okres kilku tygodni.

Brak jest leczenia przyczynowego ospy. Leczenie wspomagające jest skomplikowane i pracochłonne. Praktykowane jest smarowanie zmian miejscowych roztworami barwników, a przy postaci dyfteroidalnej usuwanie nalotów z błon śluzowych układu oddechowego celem przywrócenia jego drożności. Zapobiegawcze szczepienia za pomocą żywych szczepionek są najbardziej skuteczną metodą ograniczenia strat ekonomicznych.

Nawet w przypadku wystąpienia choroby w stadzie, ze względu na stosunkowo wolne jej przenoszenie się między ptakami, możliwe jest zaszczepienie ptaków nie wykazujących objawów chorobowych, co może skutkować zahamowaniem rozprzestrzeniania się choroby w stadzie.

Choroby bakteryjne

Kolibakterioza - Bakteria Escherichia Coli jest drobnoustrojem naturalnie bytującym w organizmie ptaków. Jednak w przypadku pojawienia się serotypów patogennych dochodzi do wywołania przez nie jednostki chorobowej - kolibak-teriozy. Patogenne E. coli obecne są w środowisku ptaków - pyle, kurzu, wyschniętym kale, przenosić je także mogą owady obecne w kurniku.

Wystąpieniu kolibakteriozy w stadzie sprzyjają: utrzymywanie ptaków w słabo wentylowanych pomieszczeniach, duże zagęszczenie, złe żywienie, przegrzanie lub przeziębienie ptaków. Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi są zakażenia wirusami obniżającymi odporność (m.in. wirus anemii zakaźnej kurcząt, zakażenia reo-i adenowirusami), tło żywieniowe (obecność w paszy mykotoksyn) oraz czynniki środowiskowe (m.in. szkodliwe domieszki gazowe: amoniak i siarkowodór).

Wyróżniamy następujące postacie kolibakteriozy:

•    zapalenie pępka i woreczka żółtkowego u piskląt - w tym przypadku pisklęta padają w wylęgarni, w transporcie lub pierwszych godzinach po przywiezieniu na fermę; u piskląt obserwuje się napięcie powłok brzusznych oraz zaczerwienie i zmiany zapalne przy pępku; charakterystycznym objawem jest niewchłonięty woreczek żółtkowy, który obecny jest jeszcze w 10 dniu życia; u piskląt, które przeżyły 4-tą dobę dochodzi często do włóknikowego zapalenia worka osierdziowego; natomiast ptaki, które przeżyły mają znacznie mniejszą masę ciała;

•    kolibakteroza układu oddechowego - często występuje w formie zakażeń mieszanych z chorobami wirusowymi (IB, ILT) lub bakteryjnymi, np. mykoplazmy; do wystąpienia kolibakteriozy układu oddechowego predysponują też złe warunki środowiska: wysokie stężenie amoniaku, nadmierne zapylenie, nadmierne zagęszczenie oraz nieprawidłowe żywienie (niedobór witaminy A); z tego powodu należy profilaktycznie podawać w wodzie i oprysku produkty chroniące górne drogi oddechowe ptaków z witaminą A; klasycznymi objawami tej postaci kolibakteriozy jest: duszność, charczenie i kichanie ptaków;

•    ostra, posocznicowa postać kolibakteriozy - najbardziej rozpowszechniona w stadach indyków rzeźnych; chorują indyki w wieku od 3 do 12 tygodni, a jednocześnie brak jest charakterystycznych objawów choro-1>

28