■D OID (270) 3/2014
każenie szybko spada. Wirus zawarty w złusz-czonym naskórku brodawek piór zachowuje jednak swoją zjadliwość przez okres ponad 12 miesięcy.
Zakażone ptaki wykazują spadek masy ciała oraz objawy porażenne. Często jednak zdarza się, że przebieg tej choroby jest bardzo gwałtowny, bez objawów klinicznych.
Najczęściej spotykaną jest tzw. „postać na-dostra”, charakteryzująca się gwałtownym przebiegiem i brakiem objawów klinicznych. Z tą postacią choroby spotykamy się najczęściej u młodych ptaków (do 4 tygodnia życia) i charakteryzuje się wysoką śmiertelnością, dochodzącą do 80%. Kolejną jest tzw. „postać ostra”, gdzie okres inkubacji wynosi około 2 do 3 tygodni. Śmiertelność ptaków w tym przypadku również jest wysoka i może dochodzić do 70%. Charakterystyczną cechą tej postaci choroby jest fakt, że podczas trwania procesu chorobowego część ptaków pada, nie wykazując klasycznych objawów choroby. Trzecią formą choroby jest „postać klasyczna”, gdzie okres inkubacji jest znacznie wydłużony, a śmiertelność w stadzie wynosi około 10-15%. W formie klasycznej (po-rażennej) typowym objawem jest asymetryczne porażenie kończyn (tzw. pozycja szpagatu). Obserwuje się również porażenie skrzydeł i szyi. W przypadku zaatakowania nerwów żołądka mięśniowego dochodzi do jego atrofii, jak również atrofii jelit, co prowadzi do szybkiego wyniszczenia. Upadki występują najczęściej między 10 a 20 tygodniem życia.
W praktyce najlepszą metodą zapobiegania chorobie Mareka jest szczepienie jednodniowych piskląt. Należy jednak mieć świadomość, że szczepienie nie uchroni ptaków przed zakażeniem wirusem, a ma na celu zapobieżenia rozwojowi zmian nowotworowych w narządach wewnętrznych i nerwach. Ze względu na to, że odporność poszczepienna powstaje najczęściej po 7 -10 dniach, duże znaczenie w zapobieganiu chorobie ma przestrzeganie zasad profilaktyki nieswoistej, uniemożliwiające pisklętom kontakt ze zjadliwym zarazkiem terenowym.
Rzekomy pomór drobiu - Choroba ta nazywana jest też chorobą Newcastle lub NCD. Występuje najczęściej u kur, indyków i innego drobiu grzebiącego. Kaczki i gęsi nie chorują, ale mogą być nosicielami i siewcami wirusa powodującego tę groźną chorobę. Rzekomy pomór jest chorobą wysoce zaraźliwą i śmiertelną.
Chorobę wywołuje wirus z rodzaju Paramyxo-virus (PMV-1). Źródłem zakażenia są przede wszystkim chore i padłe ptaki (kontakt bezpośredni). Choroba potrafi rozprzestrzeniać się również przez sprzęt używany na fermach, samochody, ludzi, dzikie ptactwo (kontakt pośredni).
Do zakażenia dochodzi drogą oddechową i pokarmową oraz poprzez uszkodzoną skórę, spojówki i błonę śluzową. Okres inkubacji trwa kilka dni (na ogół 3-6 dni). Najczęstszymi objawami choroby Newcastle jest osowiałość i brak apetytu u chorych ptaków. Często dochodzą trudności w oddychaniu, rzężenie, charczenie, pianie kur. Może wystąpić też śluzowy wypływ z dzioba i nosa oraz biegunka (często o zielonkawym zabarwieniu). Chore ptaki przyjmują skuloną postawę z nastroszonymi piórami, miewają drgawki, pojawia się również niezborność ruchów, niedowład nóg, wygięcie skrzydeł. Typowym objawem jest nienaturalny skręt szyi (torticollis). Nieśność kur obniża się od 30 do 50%, jaja często mają cienkie skorupki lub są ich całkiem pozbawione (jaja w błonach, tzw. „lanie jaj”). Wirus wraz z krwią przenosi się do wszystkich narządów powodując zwyrodnienie ścian naczyń krwionośnych i prowadząc do powstawania wybroczyn.
Ze względu na to, że do chwili obecnej nie ma skutecznego lekarstwa na tę chorobę, jedyną ochroną przed groźnym wirusem wywołującym ją jest regularne szczepienie ptaków. W Polsce choroba ta objęta jest programem profilaktycznym. Ptaki powinny być regularnie szczepione t>
22