Tabela 2.1. Uzdolnienia kierownicze według Fayola* (udział procentowy)
stanowisko |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
dyrektor naczelny |
15 |
15 |
10 |
10 |
10 |
40 |
dyrektor techniczny |
30 |
10 |
5 |
10 |
10 |
35 |
kierownik oddziału |
30 |
5 |
5 |
10 |
20 |
30 |
kierownik warsztatu |
45 |
5 |
10 |
15 |
25 | |
majster |
60 |
5 |
10 |
10 |
15 | |
robotnik |
85 |
5 |
5 |
5 |
*uzdolnienia: 1 - techniczne, 2 - handlowe, 3 - finansowe, 4 - ubezpieczeniowe, 5 - rachun-kowościowe, 6 - administracyjne
Źródło: Z. Martyniak, Organizacja i zarządzanie. 60 problemów teorii i praktyki, Antykwa, Kluczbork 1996, s. 27.
Innym ważnym osiągnięciem Fayola jest opracowanie czternastu zasad sprawnego zarządzania, zaprezentowanych w tabeli 2.2.
Tabela 2.2. Zasady sprawnego zarządzania wg Fayola
1. Podział pracy |
umożliwiający poprzez specjalizację czynności i rozgraniczenie funkcji osiągnięcie lepszej efektywności |
2. Autorytet |
prezentowany w dwóch ujęciach: 1) jako autorytet formalny wynikający z uprawnienia do podejmowania decyzji i wydawania poleceń oraz 2) autorytet osobisty wynikający z doświadczenia, wiedzy, umiejętności, wartości danej osoby |
3. Dyscyplina |
jako poszanowanie, przestrzeganie wartości, reguł, zasad obowiązujących w relacji przedsiębiorca-pracownik |
4. Jednos'ć rozkazodawstwa |
oznaczająca, iż pracownik powinien otrzymywać polecenia tylko od jednego przełożonego |
5. Jednolitość kierownictwa |
polegająca na przypisaniu jednego kierownika jednemu zespołowi zajmującemu się czynnościami o podobnym charakterze |
6.Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu |
jako zasada, w przypadku której Fayol zastrzegł, iż w sytuacjach, gdy różne interesy mają równie duże znaczenie, warto szukać możliwości ich pogodzenia |
7. Wynagrodzenie |
sprawiedliwe zarówno z punktu widzenia pracownika, jak i przedsiębiorstwa |
8. Centralizacja |
uważana przez Fayola za niezbędną, jednakże jej stopień zależeć powinien od potrzeb organizacji |
9. Hierarchia |
polegająca na ustaleniu stosunków nadrzędności i podporządkowania, niezbędnych chociażby dla zapewnienia jedności rozkazodawstwa |