8331763704

6

1 psychologii pod koniec IH i w początkaeh U wieku rozwinęła aię pewna jej dziedzina teoretyczna - psychologia różnic indywidualnych, umożliwiająca pomiar zmiennych psychologicznych. Była to zapowiedź ogromnej liczby zastosowań psychologii w praktyce. Z drugiej strony rozwój przemysłu i komunikacji wymagał w coraz większym stopniu ra-ojonalnego gospodarowania "czynnikiem ludzkim". Hasło "właściwy człowiek na właściwym miejscu" było wyzwaniem praktyków rzuconym psychologii. lo właśnie wyzwanie zostało przyjęte i w odniesieniu do wielu zawodów psychologia wypracowała odpowiednie metody doboru kandydatów do pracy.

Z czasem wyłoniły się inne jeszcze zapotrzebowania pod adresem psychologii jako nauki użytecznej w przemyśle, a wśród nich pytanie, jak personel kierowniczy powinien postępować, żeby ściślej związać pracownika z organizacją, jak zachęcić go do pracy wydajnej innymi środkami niż przymus. Było to związane ze zmianami w rozwoju przemysłu, powstawaniem nowych' zawodów, nowych wielkich struktur organizacyjnych, a także nowych konoepcji wypracowanych w naukach o organizacji i zarządzaniu, które wyrastały na gruncie badań tych właśnie nowych struktur.

Rozwiązywanie nowych problemów powstających w organizacjach przemysłowych wymaga obecnie nie tylko wiedzy o zdolnościach pracowników, lecz również o ich motywacji do pracy. Wiedza o różnicach indywidualnych już psychologom-praktykom nie wystarcza, choć ciągle stanowi jeszcze podstawę rozwiązywania wielu zadań praktycznych. Zagadnienie motywaaji do praoy pojawiło się ze szczególną siłą w sytuacji* gdy środki produkcji były w rękach prywatnych właścicieli.

Celem niniejszego skryptu jest przedstawienie metodologicznej bazy psychologa-praktyka realizującego swoje zadania w przemyśle, komunikacji, handlu czy usługach, tzn. wszędzie tam, gdzie pracują ludzie i gdzie pracę ich można usprawnić lub też, ściślej rzecz biorąc, usprawnić proces szeroko rozumianej polityki kadrowej. Polityka ta w ostatecznym rezultacie prowadzić powinna do tego, by działanie ludzkie w danej organizacji było bardziej skuteczne, ekonomiczne, niezawodne oraz satysfakcjonujące pracownika.

Metodologiczną podstawę psychologii pracy stanowi analiza pracy. Samo pojęcie analizy praoy jest rozumiane szeroko i wąsko. W szero-