7960662105

1929 19.10 1931 1932 1933

Indeks objętości lizycz-

nej eksportu sowieckiego 100    127    123    115    103

Indeks objętości fizycznej handlu światowego    i00 93 84 73 —

Eksport sowiecki zaczął zmniejszać się dopiero od r. 1931 (światowy od 1930 r.) i jeszcze w r. 1932 był o 15% wyższy w porównaniu z 1929, podczas, gdy eksport światowy spadł o 27%. Wynika stąd, że spadek eksportu sowieckiego nie jest bezpośrednio związany z kryzysem ogólnoświatowym.

Zdaniem komisarza handlu zewnętrznego, Roscnholca, spadek eksportu artykułów pierwszej potrzeby znajduje swoje uzasadnienie we wzmożonem zapotrzebowaniu wewnętrznem, w podniesieniu stopy życiowej najszerszych mas, co się naj-jaskrawiej uwydatnia w zupełnem zaniechaniu wywozu jaj. Zredukowanie wywozu

zboża umożliwiło zniesienie svstemu kart-

%

kowego i wprowadzenie wolnego handlu zbożem.

Na zmianę struktury handlu zewnętrznego wskazują następujące dane statystyczne, ilustrujące % wywozu przemysłowego w ramach ogólnego:

Widać stąd, żc rola czynnika przemysłowego zwiększyła się w eksporcie sowieckim z 61,1 % w r. 1929 do 73,7% w r. 1934. Przytem wewnątrz tej grupy towarów przemysłowych odbyła się również ewolucja, co obrazuje poniższe zestawienie odsetków do całości eksportu:

	1929	1930	1931	1932	1933	1934
Surowce	43	49	45	34	33	33
Półfabrykaty	7	6	7	10	12	11
Gotowe produkty	50	45	48	56	55	56

Towary nieobrobione zmniejszają się stale, przyczem spadek ten wynosi 10%, o tyleż zwiększa się wywóz t. zw. szlachetniejszej części wywozu, t. zn. półfabrykatów (o 4%) i gotowych produktów (o 6%). Wywóz, np. futer wyprawionych i farbowanych wzrósł z 1% w r. 1929 do 14,5% w roku 1933. Len surowy eksportowano w stosunku 72,8% do ogólnego wywozu lnu w r. 1929 i w stosunku 45,4% w r. 1934. Eksport nici wzrósł z 1,5% do 5,9%. Benzyna zajmowała w r. 1929 26.4% eksportu produktów naftowych, w r. 1934 — 30,1 %. Drzewo nieobrobione spadło z 32,9% do 28,7%, natomiast forniery podniosły się / 54,3% do 60,1%.

Podział eksportu sowieckiego według najważniejszych krajów przedstawia tabela następująca:

W tys. rubli złot.	1933	1934	% ogólnego wywozu Z. Ś. R. R.
Ogółom . .	495.658	418 345	100
Niemcy . . .	85.747	98.431	23,5
A nglja ....	86.983	69.182	16,5
Francja . . .	22.893	21.879	5,2
Włochy . . .	22.226	18.993	4,5
U. S. A. . . .	13.965	14.277	3,4
Japonja . . .	9.124	5.782	1,4
Polska ....	5.056	3.641	0,9

Polska zajmuje ostatnie miejsce spośród najważniejszych państw. Jest to objaw mało pocieszający, jeśli wziąć pod uwagę, że w parze z tein idzie bardzo słaby import z Polski do Z. S. R. R.

11. Import.

W tys. rubli złotych	1933	1934	+ lub — W %%
Ogółem wwóz . .	348 216	232 426	— 32,3
w leni:
Produkty mięsne .	1.813	3.271	+ 80,4
Skóry surowe . .	2.698	6.486	4- 40,4
Wyroby żelazne .	28.566	17.217	-39,7
Maszyny (bez roi u.)	109.292	39.231	-64,1
Maszyny elektryczna	19.359	8.137	-58,0
Apa ra t y procyzyjne	5.691	3.782	-33,6

Wwóz do Z. S. R. R. w ciągu dwóch ostatnich lat doznał bardzo poważnych zmian. Naogół import w ciągu jednego roku zmniejszył się o 36%. Poszczególne pozycje wskazują na radykalną zmianę obrotów i struktury życia gospodarczego. Ten Kraj, który za caratu opierał cały swój bilans handlowy na wywozie produktów rolniczych i surowców, dziś zredukował ten wywóz do minimum lub nawet zii|>cłnie go zaniechał, sprowadza natomiast sam surowce. Wwóz produktów mięsnych wzrósł w ciągu roku o 112%, skór surowych o 153%. Wwóz natomiast produktów przemysłu stale spada, np. wyrobów żelaznych w ciągu roku o 47%. Uderzającym jest fakt, że wwóz maszyn spadł o 67%, maszyn elektrycznych o 58%, aparatów precyzyjnych — o 34%.

W przeciągu 4 lat „I piatiletki*' Sowiety musiały importować znaczną ilość fabrykatów, półfabrykatów i surowca na ogólną ilość 4 mil jardów w złocie. Szczególnie wielki był import w r. 1931, wynosił bo wiem 1 miljard 100 mil jonów rb. w złocie. Kolektywizacja rolnictwa pociągnęła za sobą wydatek 390 mil;, rb. w złocie na traktory i kompleksy. Okazało się, że wydatki te okupiły się. W r. 1931 przywieziono trak-

15