8473659736

Polski cyberaktywizm: ochrona praw człowieka i tematyka antywojenna w Internecie

niejszym - działania online i offline³\ W ten sposób docieramy do jednej z fundamentalnych kwestii związanych ze społecznymi skutkami nowych mediów: problematyki wzajemnego oddziaływania obu rzeczywistości. W tym kontekście pojawia się interesujące zagadnienie konieczności redefinicji aktywizmu, w którym bardzo długo jedną z kluczowych ról odgrywała fizyczna obecność działającego. Cyberaktywizm rodzi pytanie, „gdzie [w cyberprzestrzeni) podziało się ciało, na którym opiera się tra-dycyjny aktywizm? (...) W końcu przesłanie petycji online ludziom z mailowej listy odbiorców (...) jest całkiem daleko od przykuwania się do starego drzewa”³⁶. Pytanie istotne, bo symptomatyczne nie tylko dla przemian, którym współcześnie podlegają ruchy społeczne. Jest ważne również dlatego, że dotyczy zjawiska kształtowania się nowych terytoriów konfliktu politycznego i jednocześnie przesuwania się wyznaczników politycznej siły coraz bardziej ku rzeczywistości cyfrowej. Wojna się wirtualizu-je³⁷, rośnie znaczenie władzy globalnego „nie” wyrażanego przez globalnego klienta³⁸, jednocześnie wzrasta skuteczność symbolicznych działań (z reguły efemerycznych) wirtualnych zgromadzeń internautów z całego świata - ludzi, którzy mają się nigdy nie spotkać poza Internetem. Takie spotkania w święcie rzeczywistym cyberak-tywiści nazywają niekiedy mecilinganii^3y, ironicznie nawiązując do zdania: The bocly is ineat (Ciało to mięso |⁴ⁿ, cytatu z Newonumceni Williama Gibsona, jednego z popkul-turowych fundamentów cyberkultury.

Przenikanie się światów rzeczywistego i wirtualnego skutkuje również zjawiskiem wymieszania się zasięgów działania cyberaktywistów. Z jednej strony jest to oddziaływanie lokalne - praca we własnym najbliższym otoczeniu (aktywiści z PKA rozdający wegetariański bigos bezdomnym z poznańskiego dworca), z drugiej - otwarcie się (nie tylko symboliczne) na międzynarodowe czy globalne akcje. Dobrą egzempli-fikacją drugiego podejścia (określonego przez Caslellsa przewrotnym hasłem „myśl lokalnie, a działaj globalnie”⁴¹) jest akcja Al pisania listów poparcia dla więźniów osadzonych na całym świecie, od jakiegoś czasu koordynowana i przeprowadzana również drogą internetową.

Internetowe działania organizacyjne i mobilizacyjne to oczywiście nie tylko uaktywnienie osób trzecich i rekrutacja potencjalnych aktywistów do kolejnych akcji. To również koordynacja bieżącego funkcjonowania organizacji - czyli cały ogrom niezbędnej komunikacji zachodzącej w dużej mierze drogą elektroniczną. Ma ona fundamentalne znaczenie zwłaszcza dla organizacji opartych na dobrowolnym członkostwie. Lebert dostrzega znaczenie funkcjonalności Internetu dla struktury organizacyjnej Al (witryna Al Polska ma zresztą „strefę wewnętrzną”, dostępną dla członków

S. Vegh, Classyfying Forms..., jw„ s. 75; J. Leberl, Wiking Humań..., jw., s. 216-217.

M. McCaughey, M.D. Ayers, Iniroduclion..., jw., s. 5.

E. Bendyk, Zatruła studnia. Rzecz o władzy i wolności, W.A.B., Warszawa 2002, s. 93-112. U. Beck, Władza ipneciwwładza..., jw., s. 300.

M. McCaughey, M.D. Ayers, Iniroduclion..., jw., s. 4.

W. Gibson, Neuromancer, Zysk i S-ka, Poznań 1999, s. 8.

M. Castells, Galaktyka..., jw., s. 163.