8504862195

Analiza przychodów, kosztów, zatrudnienia i obciążenia pracą w laboratoriach Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego

badań wykonywana jest w krótkich seriach (przez co rośnie ich jednostkowy koszt związany z kalibracją i kontrolą jakości). Chcą zachować racjonalny TAT zmniejsza się wydajność testów (tab. 4).

Natomiast koszt badania w laboratorium genetyki związany jest z zaawansowaniem metod genetycznych i dużym udziałem pracy manualnej w wykonywaniu badań. Należy jednak zwrócić uwagę, że badania te są wykonywane na bazie obcej i koszty w laboratorium genetyki klinicznej nie uwzględniają dzierżawy pomieszczeń, amortyzacji i utrzymania sprzętu.

Dyskusja

Przychody rynku badań laboratoryjnych w Polsce, szacuje się na 2,5 mld PLN. Szacunki Alpha Medical Ventures (środ-kowo-europejskiej sieć laboratoriów będąca częścią funduszu Penta lnvestments) dotyczące wartości polskiego rynku diagnostyki laboratoryjnej uznają z kolei, że jest to około 450 min Euro (1,9 mld PLN). Większa część tego rynku (do 60%) dotyczy laboratoriów szpitali klinicznych, zaledwie 15% rynku dotyczy laboratoriów prywatnych. Oczekuje się, że wartość całego rynku diagnostyki in vitro w Polsce będzie rosnąć w ciągu najbliższych trzech lat przeciętnie o 6,2% rocznie.

Nasze opracowanie dotyczy laboratorium szpitala uniwersyteckiego pod kątem ekonomicznym wykonywanej działalności, podczas gdy w ubiegłej dekadzie opracowania takie dotyczyły dużo węższego zakresu tejże działalności. W sumie zauważalne są dwa rodzaje wzrostu obciążenia pracą w laboratorium. Jeden dotyczy tzw. wzrostu wewnętrznego, w wyniku większego wykorzystania czasu pracy ze względu na większą dostępność badan laboratoryjnych i większą zle-calność lekarzy. Drugi typ, to prosty wynik wzrostu wolumenu dostępnych testów i możliwości ich wykorzystania. Automatyzacja procesów i integracja badań laboratoryjnych miała istotny wpływ na: redukcję zatrudnienia, obniżenie kosztów i poprawę wydajności. Należy pamiętać o przyjętym modelu zmian, opartym na zintegrowanej platformie analitycznej, umożliwiającym realizację koncepcji „core laboratory” z laboratorium centralnym o wysokim stopniu automatyzacji w otoczeniu z laboratoriów wysoko specjalistycznych. [5,7] Automatyzacja procesów przed analitycznych związana z zastosowaniem sytemu poczty pneumatycznej oraz sortera do akwizycji i rozdziału materiału - skróciła czas wykonania badań.[6,8] Tum around time (TAT) dla parametrów krytycznych wynosi obecnie poniżej 1 godz. a dla pozostałych badań młynowych poniżej 4 godz. [2]

Wzrost liczby badań we wszystkich laboratoriach wpłynął na wzrost przychodów. Przychód w przeliczeniu na pracownika na pełnym etacie wrósł o ponad połowę w porównaniu ze wzrostem obciążenia kosztowego na jednego zatrudnionego (do 60%)

Ciągle rosnący przychód w laboratoriach w porównaniu do kosztu całkowitego świadczy o możliwościach rozwojowych laboratorium. Należy jednak zauważyć zbliżanie się wartości kosztów wynagrodzeń i materiałów potrzebnych do przeprowadzania analiz. Właśnie spadek zatrudnienia i wzrost obciążenia pracą - spowodowały zrównanie tychże kosztów przy ciągle rosnącej ilości wykonywanych analiz. Jednak trend wzrostowy ilości wykonywanych analiz w okresach następnych wpłynie na zwiększającą się różnice pomiędzy kosztami materiałów zużywalnych a kosztami pracy.

Z przeprowadzonej analizy wynika powodzenie optymalizacji kosztowo-przychodowej przy jednocześnie prowadzonej restrukturyzacji zatrudnienia a tym samym obciążenia pracą. Poprawa wyniku finansowego z roku 2006, gdzie laboratorium generowało stratę w wysokości 4,6% rocznego przychodu do roku 2009 w którym to nadwyżka finansowa laboratoriów sięgnęła 12% przychodów szpitala jest widocznym efektem przeprowadzonej restrukturyzacji. Przy czym restrukturyzacji „z ludzką twarzą” bez drastycznych cięć zatrudnienia, polegających przede wszystkim na restrukturyzacji osób przechodzących na emeryturę bądź przesuwanie etatów w ramach laboratorium i nie spowodowała negatywnego odbioru przeprowadzanych zmian.

Szczegółowa analiza kosztów oraz cen rynkowych wskazują na fakt, iż koszty działalności laboratorium w szpitalu z III stopniem referencyjności nie są wyższe niż koszty laboratoriów komercyjnych. Natomiast wyraźnie widać różnicę w zakresie wykonywanych badań pomiędzy laboratoriami komercyjnymi a laboratorium uniwersyteckim.

Z punktu widzenia organizacji i zarządzania oraz zarządzania kosztami, istotnym jest konsolidacja laboratoriów pozwalająca na spłaszczenie struktur zarządczych oraz unikania dublowania poszczególnych czynności administracyjnych i merytorycznych. Dotyczy to redukcji ilości stanowisk kierowniczych, zmniejszenia liczby pracowni przez konsolidację testów na rozbudowanych platformach analitycznych. Podobnie można oczekiwać redukcji w obrębie administracyjnym - liczby sekretariatów, specjalistów ds. ekonomicznych i personelu administracyjnego.

Piśmiennictwo

1.    Rummler GA, Brache AP. Podnoszenie efektywności organizacji. PWE. Warszawa, 2000.

2.    Jakubowski Z, Skibowska-Bielińska A, Robakowska M i wsp. Medycyna Laboratoryjna w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym. Optymalizacja systemu organizacji i zarządzania. Diagnostyka laboratoryjna 2009 vol.45 nr 4.

3.    Benge H, Csako G, Parf F. A 10-year analysis of revenues, costs, staffing and workload in an Academic Medical Center Cli-nical Chemistry Laboratory, Clin. Chem 39/9 1780-1787. 1993.

4.    Dessler G. Humań Resource Management. Part 2 and 3. Pren-tice Hall. Upper Saddle River, New Jersey, 2003.

5.    Burtis CA. Advanced technology and its impact on the clinical laboratory. Clinical Chemistry 33:352-357, 1987.

6.    Truchaud A, Le Neel T, Brochard H i wsp. New tools for labora tory design and management. Clinical Chemistry 43:9, 1709 1715, 1997.

7.    Jakubowski Z. Kierunki rozwoju laboratoriów medycznych Laboratorium 2000. Ogólnopolski Przegląd Medyczny. PR 673 6-8. 2000. Wydawnictwo Elamed. Katowice, 2000.

8.    Jakubowski Z, Kabata J, Percy-Robb I i wsp. Laboratory infor mation system implementation in a Polish Teaching Hospital. In

426