8508892544

metody, środki i normy praktyczne, których zastosowanie podnosi efektywność realizacji celów i zadań dydaktycznych.

Przyjmując założenie, iż dydaktyka jest nauką zorientowaną teoretycznie i praktycznie, W. Okoń trafnie uzasadnia w swoim dziele funkcję poznawczą i funkcję praktyczną, utylitarną [W. Okoń, 1996, s. 62]. Z kolei Cz. Kupi-siewicz wyróżnia funkcję teoretyczną, głównie o charakterze diagnostycznym i prognostycznym, oraz praktyczną, instrumentalną [Cz. Kupisiewicz, 1995, s. 11-12]. Dydaktyka, dostarczając wiedzy o stanie rzeczy istniejącym w obrębie przedmiotu jej badań, pełni funkcję diagnostyczną. Znajomość i analiza prawidłowości rządzących procesem nauczania i uczenia się stwarzają podstawę do prognozowania dalszego rozwoju.

3. Podstawowe pojęcia dydaktyczne

Szkolnictwo podstawowe i średnie jest celowym, intencjonalnym procesem, za którego pomocą wychowanek uczy się określonych kompetencji oraz wdraża się do życia społecznego. Podstawowym warunkiem zaistnienia tego procesu jest umiejętność uczenia się. Nauczanie ma wspierać ucznia w zdobywaniu wiedzy i umiejętności. Nauczanie i uczenie się to dwa rodzaje intencjonalnej działalności ludzkiej. Stąd też „uczenie się” i „nauczanie” należą do podstawowych pojęć dydaktycznych.

Uczenie się szkolne

W literaturze dydaktycznej funkcjonuje wiele określeń pojęcia uczenia się. Dla podkreślenia, iż jest ono zamierzonym i długotrwałym zbiorem ściśle ze sobą powiązanych czynności, dydaktycy określają uczenie się jako proces. Warunkiem koniecznym uczenia się jest aktywność uczącego się podmiotu. Uczenie się ludzi to świadome działanie z zamiarem osiągnięcia zamierzonego celu. Człowiek ucząc się, przyswaja sobie wiedzę i doświadczenie społeczne, opanowuje nowe umiejętności i nawyki. Uczenie się zawsze prowadzi do zmian w zachowaniu, zarówno w odniesieniu do czynności wykonawczych, jak i orientacyjnych oraz decyzyjnych. Zmiany te są przede wszystkim wytworem aktywności własnej jednostki wykorzystującej procesy pamięci i myślenia.

Pojęcie uczenia się nie jest jednoznacznie określone przez pedagogów. Tadeusz Wujek definiuje je jako proces zmieniania się, zamierzone zdobywanie

13