8598055232

196 Ewa Michałowska

(2010) na podstawie porównania wyników uzyskanych w Kwestionariuszu Religijności przez młodych dorosłych badanych w 2009 roku z rezultatami licealistów badanych w 1985 roku stwierdziła, że brak jest danych, które pozwalają przyjąć twierdzenie o ogólnym spowolnieniu rozwoju religijnego oraz zmiany postaw religijnych w ciągu minionych 25 lat.

Strategie działania

Grupę studentów, w stosunku do licealistów, charakteryzowały niższe wyniki w strategii bezwzględności. W okresie dorastania proces budowania systemu wartości przebiega najintensywniej. Proces rozwoju moralnego i uzyskiwanie autonomii moralnej postępuje w okresie adolescencji. Tworzą się możliwości autonomii moralnej. Pryncypia-lizm moralny zostaje zastąpiony analizą norm i prowadzi do stopniowego ich rozumienia oraz rozstrzygnięcia, jakim wartościom służą. Podwyższone wyniki w strategii bezwzględności licealistów informują, że bunt wobec powszechnie obowiązujących norm społecznych i zasad postępowania oraz kierowanie się doraźnym zyskiem, niż urzeczywistnianie wartości dobra, prawdy i piękna oraz szacunku dla drugiego człowieka stanowią okres przejściowy w stronę kształtowania się moralności postkonwencjonalnej (Boyd, Bee, 2008).

Osobowość a wartości

Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że :

•    W grupie studentów ekstrawersja łączy się z preferencjami wartości witalnych i wytrzymałością a ugodowość z preferencją wartości moralnych i świętych,

•    W grupie licealistów neurotyczność jest negatywnie związana z wartościami prawdy i estetycznymi,

•    Ugodowość ujemnie związana z wartościami hedonistycznymi i świętymi.

Zdaniem S. H. Schwartza (2006) cechy osobowości i wartości są dwoma oddzielnymi konstruktami charakteryzowanymi przez określone właściwości. Z badań P. Olesia (1989) wynika, że istnieje treściowa zgodność cech osobowości (diagnozowanych przy po-