8598055332

trawertyny. Na terenie Gorców stwierdzono tego typu źródliska jedynie na dwóch stanowiskach w Ochotnicy Górnej. Oba sq położone na stoku w odległości ok. 50 m od siebie i zajmują niewielkie powierzchnie ok. 10-20 m². Ich obecność związana jest najprawdopodobniej z występowaniem ławic skał wapiennnych oraz margli pośród fliszu. W obydwu źródłach stwierdzono obecność trawertynów o miąższości kilku do kilkunastu centymetrów grubości, osadzających się na mchach, szczątkach roślin i macierzystej skale piaskowcowej.

Młaki

Higrofilny iłustosz uzupełnia niedobory azotu łowiąc d owady. Fot. Z. Żurek

Najbardziej istotnym elementem decydującym o powstaniu młaki jest utrudniony odpływ wód z rejonu źródliskowego. Ma to miejsce wówczas, gdy teren jest płaski lub nieznacznie pochylony. Wypływ wód podziemnych przybiera wówczas formę powierzchniową, a wody nasączają warstwę zewnętrzną gruntu powodując jej zabagnienie lub zatorfienie. Początkowo, woda z młaki odpływa w postaci cieku, jednak z czasem, narastająca warstwa szczątków roślinnych tworzy coraz grubszą powłokę i gromadzi coraz większe ilości wody. Młaka rozrasta się i przy słabym zasilaniu a dużym wyparowaniu, odpływ wody ustaje zupełnie.

Roślinność młak stanowią typowe gatunki higrofilne, czyli takie, które są przystosowane do życia w wilgotnym środowisku. Ich system korzeniowy oraz tkanki przewodzące wodę są słabo rozwinięte. Aparaty szparkowe, odprowadzające wodę z liści, są liczniejsze niż u innych roślin, a niekiedy występują po obydwu stronach blaszki liściowej. W ubogich mszarnikach źródliskowych warto zwrócić uwagę na owadożerną roślinę - tłu-stosza pospolitego (Pinguicula vu/garis). Choć gatunek ten prowadzi fotosyntezę, to uzupełnia niedobór azotu przez odławianie drobnych owadów, wielkości ko-

Młaki źródliskowe tworzą dwa odmienne typy zbiorowisk roślinnych. W obrębie lasów wykształciły się ocienione młaki śródleśne z kniecią błotną górską (Caltha palustris subsp. laeta) i świerząb-kiem orzęsionym IChoerophyllum hirsu-tumj. Na polanach powstają młaki kozł-kowo-turzycowe.

18