ności oraz zachęca do samowystarczalności. Zadanie personelu polega na tym, aby nauczyć podopiecznych dokonywania wyborów w celu podniesienia jakości ich życia. Osoby z autyzmem mają prawo i możliwość korzystania z rozrywek, wypoczynku i sportu. Celem wspólnoty jest dostarczenie osobom z autyzmem radości z życia, wypełnionego pożytecznymi zajęciami.
Duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania człowieka ma przemienność czasu pracy i odpoczynku. Personel dba, aby każdy mieszkaniec miał przynajmniej raz w roku dłuższe wakacje i dwie krótsze przerwy. W czasie weekendów i wakacji część podopiecznych wyjeżdża na wycieczki (także zagraniczne), które planuje sama. Wybór wakacyjnej oferty jest tutaj sprawą indywidualną. Dla wielu osób z autyzmem latanie samolotem jest główną atrakcją, ważne tylko, aby wcześniej wyposażyć podróżników w umiejętność radzenia sobie w zmieniających się sytuacjach. Celem terapii jest osiągnięcie samodzielności i określenie statusu mieszkańców wspólnoty, który wyraziłby się przez mówienie o sobie: jestem farmerem, kucharzem, tkaczem, garncarzem, malarzem itd.
Farma częściowo finansuje się sama. Podstawę stanowią fundusze pozyskiwane z różnych źródeł (także dotacje), w tym od rodziców. Część pieniędzy inwestuje się, tworząc kapitał podstawowy. Farma w Dunfirth stale się rozrasta. Obecnie trwa budowa domowej piekarni i malej restauracji, która będzie przeznaczona do celów publicznych, oraz ośrodka wypoczynkowego dla odwiedzających rodziców, pragnących zostać na noc. Te przedsięwzięcia mają zachęcić ludzi do odwiedzania mieszkającej tu społeczności.
Korzystając z doświadczeń innych krajów, próbujemy realizować marzenia o godnej przyszłości dorosłych osób z autyzmem. Nasza farma w Więcko-wicach będzie domem dla 29 mieszkańców. Na obszarze 7 ha znajdzie się 5 kilkuosobowych domków, a także warsztaty pracy i baza rehabilitacyjna. Jest
to dzieło rodziców, którzy dla swych dorosłych dzieci bezskutecznie poszukują domu dającego możliwość życia w warunkach gwarantujących zaspokojenie potrzeb osób z autyzmem. Tworzenie farmy jest koniecznością niecierpiącą zwłoki, gdyż w przeciwnym wypadku autyści będą stałymi rezydentami szpitali psychiatrycznych lub domów opieki społecznej, które nie są dla nich miejscami właściwymi.
W takich instytucjach następuje degradacja osób z autyzmem oraz szybki regres wszystkich umiejętności, które rozwinęły się w trakcie długoletniej, specjalistycznej terapii i edukacji. Nie można zaprzepaścić osiągnięć rozwojowych tych ludzi tylko z powodu nierozwiązania kwestii opieki. Farma w Więc-kowicach stanowić będzie optymalne miejsce do życia, gwarantujące poczucie bezpieczeństwa i spokój. Rezydenci mogą tu pracować, rozwijać zainteresowania i podejmować różnorodne formy aktywności, odpowiadające ich potrzebom i indywidualnym zdolnościom (uprawa roli, ogrodnictwo, prowadzenie domu i inne).
Realizacja projektu wymaga heroicznych wysiłków i ogromnych nakładów finansowych. Rodzice są gotowi je ponosić, lecz konieczna jest również dobra wola urzędników decydujących o sprawach administracyjnych - a o to czasami trudno.
Joanna Kossewska, Alina Perzanowska
Joanna Konewka — psycholog, członek Zarządu Fundacji Wspólnota Kądziel, członek Krakowskiego Oddziału Krajowego Towarzystwa Autyzmu, redaktor kwartalnika „impuls Krakowski", wydawanego
przez KOKTA.
Alina Perzanowska — psycholog, wieloletni emerytowany pracownik Katedry Psychologii AP, prezes Fundacji Wspólnota Nadziei, wiceprezes Krakowskiego Oddziału Krajowego Towarzystwa Autyzmu, wieloletni wiceprezes Zarządu Głównego KTA.