8658359178

Szwajcarskie poglądy na pojęcie krajobrazu 497

radzieckiej szkoły geograficznej, której dorobku teoretycznego nie można pomijać. Nieznajomość tego dorobku zaznaczyła się jaskrawo w pominięciu przez Carola i Wernlego tak ważnego składnika geosfery, jakim są gleby, w zignorowaniu zjawiska strefowości geograficznej jak również różnic prowincjonalnych uwarunkowanych rozwojem paleogeo-graficznym i różnicami tektonicznymi. Niewątpliwa jest jedność geosfery, o której mówią C a r o 1 i W e r n 1 i, ale niewątpliwe jest również istnienie różnic strefowych i regionalnych.

Wydaje się, że nad rozwojem myśli geograficznej w oparciu o koncepcję ,,Landschaftu“ ciąży fatalnie sam ten wieloznaczny termin, od którego autorzy szwajcarscy próbują się oderwać, oprowadzając niezbyt zręczne pojęcia ,,geomer“, ,,geoptom“ i „ptomatrop". Polski odpowiednik terminu „Landschaft" tj. krajobraz rozumiany jest w sposób zdecydowany tylko fizjonomicznie i typologicznie, a nie regionalnie, a termin ,,re-gion“ z odpowiednim określnikiem daje się stosować w sposób bardzo szeroki. Można więc dążyć do sprecyzowania systemu podziałów regionalnych zarówno w obrębie cząstkowych nauk geograficznych, jak również w zakresie kompleksowo rozumianej geografii fizycznej i geografii ekonomicznej, nie można natomiast (zgodnie z poglądem geografów szwaj-- -carskich) mówić o absolutnym „geograficznym" podziale geosfery.

LITERATURA

1.    Carol H. Zur Diskussion um Landschaft und Geographie. „Geographica Hel-vetica“, XI, nr 2, 1956, s. 111—133.

2.    Carol H. Grundsdtzlich.es um Landschaftsbegriff. Pet. Geogr. Mitt. 101, z. 2, 1957, s. 93—97.

3.    Carol H., Neef E. Zehn Grundsatze iiber Geographie und Landschaft. Ibid., s. 93—97.

-4. W e r n 1 i O. Die neuere Entwicklung des Landschaftsbegriffes. „Geographica Helvetica“, XIII, nr 1, 1958, s. 1—59.