8812711349

też środki czystości, zioła i niektóre leki, stąd na przełomie XIX i XX w. wytwarzanie mydła w warunkach domowych przestało być potrzebne⁶¹.

W 1904 r. drogerzysta Stefan Barcikowski założył w Poznaniu pierwszą polską hurtownię towarów aptecznych. W tym czasie przy poznańskim Rynku działała Centralna Drogeria, należąca do trzech przedsiębiorczych, polskich drogerzystów, w tym Józefa Czepczyńskiego. Ten ostatni w 1907 r. rozbudował i powiększył swoją firmę w takim stopniu, że zaopatrywała całą Wielkopolskę w towary apteczne i drogeryjne, w tym produkty higieniczne oraz kosmetyki⁶².

1.3.Postępy dermatologii a wiedza o kosmetykach

1.3.1.Choroby skóry w poglądach lekarzy

Istotny wpływ na poziom higieny i rozwój produkcji kosmetyków miało wyodrębnienie i rozwój wiedzy o chorobach skóry. Uważa się, że pierwszą w Europie książkę o chorobach skóry i kosmetyce wydał drukiem w 1630 r. Samuel Hafenreffer (1587-1660) z Tubingen, nadając jej tytuł: „Pandocheion aiolodermon” (w wolnym tłumaczeniu „Gospoda pod barwną skórą”)⁶³. Następnie John Wesley (1703-1791) opisał takie jednostki chorobowe, jak: półpasiec, ospa, świerzb i wyraził pogląd, że leki doustne nie są w tych schorzeniach skuteczne. Inny dermatolog angielski, Daniel Turner, napisał książkę o chorobach skórnych, w której opisał: półpasiec, ospę, świąd skóry, rumień i syfilis⁶⁴. W dziele tym Turner twierdził, iż maść z zawartością rtęci wpływa pozytywnie na skórę i zapobiega jej chorobom. Wprowadził leczenie poprzez odblokowywanie porów skórnych. Pacjent musiał szczotkować skórę specjalną szczotką do tzw. brushingu, a przed szczotkowaniem miał zastosować kąpiel oczyszczającą. Kolejnym sławnym dermatologiem był Robert Willan (1757-1812), który opublikował dzieło „On Cutaneous Diseases”. W książce tej opisywał ludzi cierpiących na takie schorzenia skórne jak: opryszczka, łuszczenie, egzema, osutki skórne, grudki, pęcherze i krosty. Kolejnym autorem był John Hunter (1728-1793), który opisywał szczepienia przeciwko ospie, prowadził bardzo wnikliwe obserwacje skóry, opisywał syfilis oraz rzeżączkę. Próbował prawidłowo różnicować te choroby oraz je sklasyfikować, aby

⁶¹    Ibidem, s. 14.

⁶²    Ibidem, s. 20.

⁶³1. Rudowska. Kosmetyka wczoraj i dziś....,s. 6.

⁶⁴ P. W. M. Copeman, The creation of global dennatology. "Journal of the Royal Society of Medicine" 1995, s. 81.

17