VII Sesja Magistrantów i Doktorantów Łódzkiego Środowiska Chemików
K-05
BIOSURFAKTANTY OTRZYMYWANE Z MIKROORGANIZMÓW ENDOFITYCZNYCH WYIZOLOWANYCH Z ROŚLIN POCHODZĄCYCH Z TERENÓW ZANIECZYSZCZONYCH ZWIĄZKAMI ROPOPOCHODNYMI
Piotr Drożdżyński
Promotor: prof. dr hab. Tadeusz Antczak Opiekun: dr inż. Olga Marchut-Mikołajczyk Politechnika Łódzka, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Instytut Biochemii Technicznej
Surfaktanty - związki powierzchniowo czynne, są obecne w wielu laboratoriach chemicznych i gałęziach przemysłu. Obecnie zainteresowanie uczonych ukierunkowane jest na ich pozyskiwanie ze źródeł odnawialnych i cechującymi się mniejszą toksycznością, lepszą kompatybilnością środowiskową i biodegradowalnością. Grupa związków charakteryzująca się tymi cechami to biosurfaktanty. Synteza biosurfaktantów jest możliwa dzięki wykorzystaniu mikroorganizmów. Drobnoustroje produkują biosurfaktanty wykorzystując do tego celu różne źródła węgla np. substancje hydrofobowe takie jak olej roślinny. Biosurfaktanty mają unikatowe zdolności do obniżania napięcia powierzchniowego i międzyfazowego. Często też wykazują właściwości, dzięki czemu znalazły zastosowanie jako antybiotyki.
Innowacyjnym źródłem biosurfaktantów mogą być drobnoustroje bytujące wewnątrz roślin - endofity. Endofity to głównie grzyby i bakterie, które wspierają roślinę w stresowych warunkach środowiskowych, pomagają w walce z fitopatogenami, a także mogą uczestniczyć biodegradacji ksenobiotyków. Część z nich produkuje bardzo interesujące związki chemiczne, w tym biosurfaktanty.
Celem pracy była ocena mikroorganizmów endofitycznych izolowanych z roślin rosnących na terenach zanieczyszczonych związkami ropopochodnymi do produkcji biosurfaktantów. Wyizolowane endofity hodowano w płynnym podłożu LB w celu oceny ich aktywności emulgacyjnej, która świadczy o zdolności do produkcji biosurfaktantów.
Na tej podstawie wybrano cztery szczepy wykazujące najwyższą aktywność emulgacyjną - 2A, EN1, EN6, EN18. Z nich wybrano jeden najlepszy - EN18. Kolejnym punktem pracy była ocena zdolności do syntezy biosurfaktantów na podłożach zawierających składniki hydrofobowe i hydrofilowe. Końcowym etapem pracy było przeprowadzenie identyfikacji endofitu EN18 za pomocą analizy mikroskopowej oraz testów biochemicznych. Wyniki testów biochemicznych sugerują, że endofitem o najwyższej aktywności emulgacyjnej jest Pseudomonas sp.
15