9172401450

Forma aktów normatywnych administracji jest różnorodna. Te, które wydane są z upoważnienia ustawy — rozporządzenia i zarządzenia, wyraźnie określają przepisy danej ustawy. Inne, wydawane na podstawie przepisów kompetencyjnych (zawartych w Konstytucji, ustawach czy innych aktach normatywnych), przyjmują postać uchwal.

Nauka prawa administracyjnego, odwołując się do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 1989 r., postuluje szerokie ujęcie aktów' normatywnych. Zgodnie z owym orzeczeniem są nimi te wszystkie akty, których przestrzeganie w praktyce jest dla ich adresatów prawnie obowiązujące; w takim rozumieniu aktami normatywnymi będą np. instrukcje, regulaminy, jeżeli zaw ierają normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym (orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego).

2. Akty administracyjne

Akty' administracyjne są podstawową formą działania organów (podmiotów) administracji wykonujących zadania z zakresu administracji publicznej. Akt administracyjny definiuje się jako władcze, jednostronne rozstrzygnięcie (oświadczenie woli) organu administracji publicznej, oparte na przepisach prawa administracyjnego, określające sytuację prawną konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie. Z przedstawionej definicji wynika, że akt administracyjny charakteryzuje się następującymi cechami:

a)    jest czynnością opartą na przepisach prawa administracyjnego;

b)    jest władczym oświadczeniem woli organu administracji publicznej lub podmiotu administracyjnego prawnie do tego upoważnionego (np. dyrektora szkoły czy dyrektora przedsiębiorstwa państwowego). Wladczość ośw iadczenia woli wyraża się w tym, iż zawrze wydane jest ono w imieniu państwa i na rachunek państwa. Wykonanie aktu administracyjnego jest za-pewnione poprzez możliwość zastosowania przymusu państwowego;

c)    wy kazuje podwójną konkretność — odnosi się do konkretnego adresata i konkretnej sprawy;

d)    wydawany jest jako rezultat przeprowadzonego postępow ania administracyjnego; podstawę prawną takiego postępowania stanowi Kodeks postępowania administracyjnego (dalej w skrócie: k.p.a.).

Dodajmy, iż akt administracyjny wywołuje skutki przede wszystkim w zakresie prawa administracyjnego, ale może też wywołać skutki w innych dziedzinach prawa (np. prawa cywilnego czy prawa pracy). Decyzja wywłaszczenia jest przykładem aktu administracyjnego, który rodzi skutki w sferze prawa cywilnego.

Podziału aktów administracyjnych dokonuje się na podstaw ie różnych kryteriów'. Przyjmując jako kryterium stosunek podmiotu wydającego akt do adresata aktu, wyróżniamy akty zewnętrzne i akty wewnętrzne. Akty zewnętrzne skierowane są do adresatów niepodporządkowanych organizacyjnie (służbowo) organowi wydającemu dany akt (np. do osób fizycznych, prawnych i innych jednostek organizacyjnych). I odwrotnie — akty wewnętrzne skierowane są do podmiotów podporządkowanych organowi wydającemu dany akt administracyjny.

Stosując kryterium treści aktu administracyjnego, dzielimy je na kon-stytutywne i deklaratoryjne. Akt konstytutywny tworzy, zmienia lub uchyla stosunek prawny. Skutek prawny

2