9487209400

wszystkie grunty na badanym obszarze są jednakowo urodzajne oraz, że na rynku istnieje wolna konkurencja pomiędzy sprzedawcami, itp. Są również czynniki, których Thunen nie mógł przewidzieć lub świadomie je pominął takie jak nowe technologie w transporcie lub zmiany w organizacji samego rolnictwa¹⁷.

Przedstawiany model znajduje ograniczone zastosowanie dla decyzji lokalizacji przedsiębiorstw, biorąc jednak pod uwagę kumulatywny charakter tworzenia klasycznych teorii lokalizacji wymaga on zaprezentowania.

Thunen wykazał, że rodzaj wytwarzanych produktów rolnych jest zdeterminowany odległością, dzielącą miejsce produkcji od ośrodka konsumpcji. Wokół centralnego miejsca zbytu tworzą się koncentryczne pierścienie (strefy), w ramach których w stanie równowagi ziemia użytkowana jest w sposób zapewniający uzyskanie renty gruntowej (zysku) wyższej niż jakiekolwiek inne użytkowanie. Zgodnie z teorią Thunena, najmniej trwałe i najcięższe produkty rolne powinny być produkowane w ramach sfer położonych najbliżej ośrodka konsumpcji, natomiast produkty najbardziej trwałe, lekkie i wymagające w uprawie rozległych obszarów, będą produkowane w znacznej odległości od rynku.

W latach sześćdziesiątych XX wieku model ten został wykorzystany do wyjaśnienia lokalizacji wewnątrzmiejskich i do analizowania stref podmiejskich o charakterze przejściowym pomiędzy miejskim wykorzystaniem ziemi a jej użytkowaniem dla celów rolniczych. Również w tym czasie Alonso wykorzystał ten model w kontekście interpretacji nowoczesnego miasta, gdzie centralny rynek miejski zastąpiony został tzw. centralną dzielnicą biznesową, w której koncentruje się zatrudnienie, a pracownicy dojeżdżający do pracy, to dawni chłopi.

Model Thunena koncentruje się na mikroekonomicznym poziomie analizy oraz nie uwzględnia fragmentaryczności łańcucha wartości. Współcześnie, w odniesieniu do zagadnienia lokalizacji działalności gospodarczej koncepcja ta znajduje ograniczone zastosowanie. Niemniej jednak zasługuje na uwagę ze względu na swoją ponadczasowość związaną z prostotą zasady użytkowania ziemi. Względne oszczędności na kosztach transportu realizowane w różnych miejscach prowadzą do powstania cen różniczkowych, które redukują przydział ziemi dla najwięcej oferującego¹⁸.

¹⁷    R. Domański, Geografia ekonomiczna. Ujęcie dynamiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 166

¹⁸    J.M. Huriot, Przestrzeń produkcyjna a renta gruntowa, [w:] C. Ponsard (red.), Ekonomiczna analiza przestrzenna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1992, s. 47