Perspektywy zarządzania wiedzą... |
Problemy z oceną wartości kapitału intelektualnego są przyczyną niewielkiego wykorzystania tego kapitału w przedsiębiorstwach.
Traktowanie wiedzy jako strategicznego zasobu umożliwiającego uzyskanie przewagi konkurencyjnej zmusza menedżerów do poszukiwania sposobów skutecznego zarządzania tym zasobem. Wśród cech odróżniających wiedzę od tradycyjnych czynników wytwórczych należy wymienić1:
• dominację, która wynika z faktu, że od efektywnego wykorzystania wiedzy zależy pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa w przyszłości;
• niewyczerpywalność - w miarę używania przybywa jej, a nie ubywa (efekt „kuli śnieżnej”);
• zmienność - wiedzę charakteryzuje brak stabilności; przedsiębiorstwa muszą stale gromadzić i aktualizować wiedzę;
• symultaniczność - możliwość wykorzystywania wiedzy w różnych miejscach przez różnych użytkowników;
• nieliniowość - ta sama wiedza może przynieść różne efekty w różnych przedsiębiorstwach; efekt skali może, ale nie musi wystąpić;
• niewymierność (niemierzalność);
• „efekt skali” - koszt opracowania nowej wiedzy wcale nie musi być wysoki.
Punktem wyjścia do zarządzania wiedzą jest określenie celów przedsiębiorstwa. Cechą zarządzania wiedzą, podobnie jak zarządzania strategicznego, jest rozwijanie w dłuższym czasie tych kompetencji przedsiębiorstwa, które stanowią gwarancje uzyskania i utrzymania przewagi konkurencyjnej. Ze względu na szczególne cech wiedzy można powiedzieć, że przedsiębiorstwa oparte na wiedzy będą działać racjonalnie, jeżeli maksymalizacji produkcji towarzyszyć będzie maksymalne wykorzystanie wiedzy i kapitału intelektualnego.
Wiedza i informacje
Domena
jednostek
ludzkich
Domena komputerów lub maszyn
Źródło: A. Fazlagić: Marketing a zarządzanie wiedzą. „Zarządzanie i Rozwój”, nr 5, 8/2001.
Rysunek 2. Zależności w systemie zarządzania wiedzą
Gospodarka oparta na wiedzy, ekspertyza Instytutu Zarządzania Wiedzą w Krakowie na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, Warszawa-Kraków 2002, s. 18-20.