9515745573

Perspektywy zarządzania wiedzą... |

jętności ludzi. Polskę charakteryzuje najniższa spośród wszystkich badanych krajów liczba aktywnych połączeń z Internetem, najsłabiej rozwinięta infrastruktura informa-cyjno-komunikacyjna. Pomimo, że wydatki na inwestycje w infrastrukturę są wysokie, to są one niższe niż w krajach posiadających mniejsze braki w tym zakresie.

Mimo ogólnej niskiej oceny Polski, w rankingu Banku Światowego zidentyfikowano 8 wskaźników, w których ocena ta była wyższa niż średnia dla wszystkich ocenianych krajów (por.: Gospodarka oparta na wiedzy, op. cit., s. 95-99).

Autorzy raportu wskazują, że efektywnie wykorzystując i rozwijając gospodarkę opartą na wiedzy można osiągnąć korzyści, ale w perspektywie 20-30 lat. Obserwując scenę polityczną i efekty działań w sferze gospodarczej trudno nawet mieć nadzieję, że zostaną w najbliższym czasie podjęte właściwe decyzje umożliwiające w dłuższym czasie stworzenie klimatu sprzyjającego budowaniu gospodarki opartej na wiedzy. Wówczas, mimo szans, jakie rysują się przed Polską w perspektywie bliskiej integracji z Unią Europejską, pozostaniemy tylko „w ogonie Europy”.

5. MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE

Przedsiębiorstwa sektora MSP - podobnie, jak w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej - stanowią dominującą populację. Liczba tych przedsiębiorstw zarejestrowanych w systemie REGON wzrosła od 2 294 665 w 1994 roku do 3 007 444 w roku 1999¹². Stanowią one zatem około 99,7% wszystkich przedsiębiorstw. Rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw jest jedną z najistotniejszych składowych transformacji polskiej gospodarki. Działalność firm sektora MSP rozkłada się nierównomiernie w różnych działach gospodarki. Najwięcej tych przedsiębiorstw zajmuje się handlem i naprawami (ponad 38%), mniej - przemysłem (14%) i budownictwem (ok. 12%), transportem (9,7%), ochroną zdrowia (4,7%) oraz prowadzeniem hoteli i restauracji (3,3%). Większy udział małych i średnich przedsiębiorstw w sferze usług związany jest z relatywnie mniejszymi nakładami, jakie należy ponieść przy uruchomienia i późniejszym prowadzeniu działalności.

Cechą charakterystyczną przedsiębiorstw sektora MSP jest coraz wyższy udział w tworzeniu PKB: od 40% w roku 1996 do ponad 48% w 1999 roku. Liczba pracujących w małych i średnich przedsiębiorstwach również rosła (por. rysunek 4), chociaż mimo postępu wyraża się opinię o niewystarczającym zaangażowaniu sektora prywatnego w tworzeniu nowych miejsc pracy¹³. W latach 1994-1999 udział MSP w eksporcie wzrósł prawie dwukrotnie¹⁴. Wzrosła również liczba przedsiębiorstw biorących udział w wymianie handlowej z 35% w 1997r. do 57% w roku 2000¹⁵.

Zdolność przedsiębiorstw sektora MSP do przetrwania i rozwoju jest bardzo istotna właśnie ze względu na rolę, jaką pełnią one w gospodarce. Zagadnienie zyskuje na znaczeniu w obliczu faktu, iż konkurencja na początku XXI wieku nie ogranicza się do rynków lokalnych, lecz ma wymiar globalny. Badania przeprowadzone w 2001 r.¹⁶

¹²    Dane statystyczne o MSP-PARP za lata 1994-1999, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, www.parp.gov.pl

¹³    Transformacja społeczno-gospodarcza w Polsce, Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Warszawa 2002, s. 293.

¹⁴    W mld $, bez uwzględnienia różnic kursu (przyp. aut.).

⁵ G. Garlińska: Mimo wszystko optymizm, Nowe życie gospodarcze Nr 18 z dnia 23.09.2001., s. 42.

¹⁶ Sytuacja małych przedsiębiorstw, Raport z badań przeprowadzonych przez GfK Polonia w dniach 3-14 września 2001 roku na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, www.parp.gov.pl

13