Posiadanie dobrych danych jest punktem wyjścia do tworzenia wiedzy i umiejętności. Do wzrostu konkurencyjności przyczynia się człowiek wparty właściwą informacją i kreujący wiedzę. Wiedza potrzebna do zarządzania przedsiębiorstwem znajduje się w formalnych dokumentach oraz w umysłach pracowników2.
Wartość kapitału intelektualnego jest trudna do oszacowania ze względu na trudności z wyceną zasobów niewidzialnych (np. umiejętności, kompetencji). Najprościej jest od wartości rynkowej przedsiębiorstwa odjąć jego wartość księgową3. Można również podjąć próbę mierzenia kapitału intelektualnego za pomocą techniki oceny punktowej oraz techniki oceny zgodnie z modelem zaproponowanym przez Bratnickiego i Stru-żynę4.
W modelach kapitału intelektualnego wyodrębnia się kilka składników. Początkowo był to kapitał ludzki i kapitał strukturalny. W późniejszych pracach zamiast „kapitał strukturalny” zaczęto używać pojęcia „kapitał organizacyjny” i wyodrębniono z niego kapitał klientów (por. rysunek 1).
Źródło: A. Sopińska, P. Wachowiak: Istota kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa - model pomiaru. W: R. Borowiecki, M. Kwieciński (red.): Informacja w zarzĄdzaniu przedsiębiorstwem. Pozyskiwanie, wykorzystanie i ochrona (wybrane problemy teorii i praktyki). Zakamycze 2003, s. 107.
Rysunek 1. Kapitał organizacyjny, klientów i ludzki jako składowe kapitału intelektualnego
W literaturze wymienia się także zamiast ostatniego pojęcia „myślenie” (por. np.:l. M. Romanowska : Kształtowanie wartości firmy w oparciu o kapitał intelektualny. W: R. Borowiecki, M. Romanowska: System informacji strategicznej. Wywiad gospodarczy a konkurencyjność przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2001,
s. 29. 2. W.M. Grudzewski, I.K. Hejduk: Zarządzanie wiedzą wyzwaniem dla współczesnych przedsiębiorstw. „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw” nr 1/2003, s. 3-9.
M. Romanowska: Kształtowanie wartości firmy w oparciu o kapitał intelektualny. W: R. Borowiecki,
M. Romanowska: System informacji strategicznej. Wywiad gospodarczy a konkurencyjność przedsiębiorstwa. Difin, Warszawa 2001, s. 29-30.
1. Tamże, s. 30.
2. A. Sopińska, P. Wachowiak: Istota kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa - model pomiaru.
W: R. Borowiecki, M. Kwieciński (red.): Informacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Pozyskiwanie, wykorzystanie i ochrona (wybrane problemy teorii i praktyki). Zakamycze 2003, s. 102-103.
M. Bratnicki, J. Strużyna, (red.): Przedsiębiorczość i kapitał intelektualny. Prace naukowe AE im. K. Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2001, s. 70.