- uczyć się, aby być - osiągnąć rozwój swojej osobowości tak, by móc działać, mieć zdolność do krytycznej autorefleksji, autonomii;
Bardzo często zapomina się jaką silę posiadają słowa, stąd też jeszcze jednym wyzwaniem stojącym przed Katedrą Edukacji Obronnej jest promowanie kultury pokoju i niestosowania przemocy. Kultura pokoju definiowana jest w odniesieniu m.in. do promowania wartości, postaw, zachowań opartych na poszanowaniu praw człowieka i jego wolności; kształtowania społeczeństwa dbającego o swoich obywateli - społeczeństwa, które nie dąży do subor-dynacji grup słabszych ani ich wyzysku; propagowania zrozumienia i tolerancji między kulturami, co pociąga za sobą danie możliwości wyboru i bycia Innym; promowania równości prawa kobiet; dzielenia się informacją i swobody jej przepływu. Zgromadzenie Organizacji Narodów Zjednoczonych stoi na stanowisku, iż głównym zadaniem ONZ jest uchronienie przyszłych pokoleń od plagi wojen, przejścia do kultury pokoju odrzucającej przemoc, dążącej do zapobiegania konfliktom, usuwaniu ich przyczyn na drodze negocjacji i dialogu. Demokracja, poszanowanie praw człowieka, odmienności i państwa prawa, tolerancja, sprawiedliwość społeczna sprzyjają zastąpieniu kultury wojny. Wolę dążenia do kultury pokoju deklarują także Organizacja Państw Amerykańskich, Organizacja Jedności Afrykańskiej, Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej, Sekretariat Generalny Frankonii oraz Commonwealth. Biorąc pod uwagę, iż obowiązkiem każdej jednostki jest wcielanie w życie wartości, postaw i zachowań, które inspirują kulturę pokoju, Katedra Edukacji Obronnej stara się wcielać w życie hasła ujęte w Manifeście 2000 na rzecz kultury pokoju i niestosowania przemocy. Oznacza to aktywizację w celu poszanowania życia i godności każdego człowieka, czynne występowanie przeciw przemocy fizycznej, psychologicznej, ekonomicznej, społecznej i seksualnej, obrona wolności wypowiedzi i różnorodności kulturowej, przeciwdziałanie wykluczeniu i niesprawiedliwości, popieranie odpowiedzialnej konsumpcji troszcząc się tym samym o zachowanie naturalnych zasobów planety. Ponad to Katedra dąży do rozwoju społeczności z udziałem kobiet, w poszanowaniu demokratycznych zasad, by tworzyć wspólnie nowe formy solidarności.
Katedra Edukacji Obronnej podkreśla znaczenie edukacji globalnej mającej na celu wyposażenie młodego pokolenia w świadomość globalną. Oznacza to (warto przytoczyć za L. Andersonem): Przekazanie uczniom zdolności postrzegania siebie i innych, jako członków jednego gatunku biologicznego i swojej grupy społecznej, całej ludzkości jako części ekosystemu ziemskiego.
- Wyposażenie uczniów w umiejętność rozpatrywania siebie i własnej grupy jako uczestników życia międzynarodowego, (dostrzeganie: powiązań sieci ekonomicznych, militarnych, społecznych, współzależność państw, działalność w grupach)
- Wykształcenie umiejętności i nawyku rozpatrywania siebie, społeczeństwa, narodu jako kulturowych dłużników i twórców kultury.
- Uświadomienie, że żyjący w różnych kulturach odbierają i wartościują problemy światowe w oparciu o inne założenia.”
Promowanie ideałów edukacji globalnej nie oznacza jednak eliminacji wychowania patriotycznego i obywatelskiego. Katedra Edukacji Obronnej kształtuje tożsamość narodową, omawia założenia polityki i strategii bezpieczeństwa narodowego, jak również rolę Polski w europejskim systemie bezpieczeństwa i wspólnocie obronnej NATO.
Troska o przyszłość świata winna stać się naszą drugą naturą. To od nas zależy czy ludzkość przetrwa XXI w., czy zastosowanie nowych technologii i globalizacja pogłębią przepaść miedzy bogatymi i biednymi, a przede wszystkim to - czy nadchodzące stulecie będzie miało ludzkie oblicze. Z tego też względu antycypacja nie jest jedynie możliwością, stanowi wręcz obowiązek i imperatyw moralny nas wszystkich. Kreowanie etyki zorientowanej na przyszłość oznacza ochronę tego, co kruche i nietrwałe. Jesteśmy odpowiedzialni nie tylko za spuściznę materialną (dziedzictwo kulturalne i naturalne), ale również za ochronę dziedzictwa symbolicznego i nie materialnego. Innymi słowy jesteśmy odpowiedzialni za nas samych - za naszą ludzką naturę, co podkreśla Międzynarodowy Komitet Bioetyki w powszechnej Deklaracji o Genomie Ludzkim i Prawach Człowieka.
Klaudia Cenda-Cwer
Konspekt nr 2/2007 (29)