skanuj0082 (25)

164 Edukacja aItema tywi i, i

Ocenianie. Wprowadza się dwupodmiotowe ocenianie osiągnięć uczniów, a mianowicie:

—    ocenę życzeniową ucznia wraz z uzasadnieniem,

—    uzasadnioną ocenę nauczycielską,

—    stopień szkolny będący średnią dwu pierwszych.

Zadania domowe. Ich stosowanie lub nie pozostawia się do autonomicznej decyzji uczestników procesu kształcenia. Dopuszcza się zadawanie prac na indywidualne życzenie uczniów. Uczeń ma prawo wyboru zadania z kilku proponowanych przez nauczyciela lub innych uczniów.

Schematyczny paradygmat kształcenia wyzioalającego można przedstawić następująco¹⁴⁷:

^:!7 Puślecki W., Kształcenie wyzwalające w edukacji wczesnoszkobiej..., op. cit., s. 15.

Zaprezentowana koncepcja kształcenia wyzwalającego zawiera w sobie wiele założeń edukacji alternatywnej C. Freineta, M. Montessori i innych. Główną ideą przewodnika jest „nie nauczać lecz wspierać wszechstronny rozwój ucznia w klimacie odpowiedzialnej, swobodnej, wielostronnej i bezstresowej aktywności uczniów"¹⁴⁸.

W założeniach wszystkich prezentowanych koncepcji wspólnymi elementami jest inne spojrzenie na dziecko i jego edukację i wychowanie. A to:

—    edukacja odbywa się w wolności i swobodzie sensownie ograniczanej przez nauczyciela,

—    rozwój dziecka przebiega w dobrze zorganizowanym środowisku, tak materialnym jak i społecznym,

—    preferuje się aktywność percepcyjno-innowacyjną, niekoniecznie z góry zaplanowaną,

—    źródłem wszelakiej aktywności dziecka jest stopniowo rozwijający się „przymus wewnętrzny",

—    nieważne jest ile dziecko umie, ale jak,

—    to co przewiduje program, nauczyciel umiejętnie interpretuje i realizuje uwzględniając możliwości swoich wychowanków,

—    dziecko uczy się niekoniecznie w formach lekcyjnych,

—    osiągnięcia diagnozowane są na drodze wnikliwej obserwacji, na podstawie której określa się rozwój dziecka,

—    ocena nie musi pełnić funkcji selektywnej.

Znajomość różnorakich rozwiązań alternatywnych może być zaczynem własnych poszukiwań rozwiązań edukacyjnych, czyniących szkołę miejscem, w którym dzieci chętnie przebywają. Polska szkoła oczekuje takich zmian, a te z kolei wystąpią, gdy edukacją zajmować się będą coraz lepiej wykształceni nauczyciele.

Przedstawione treści być może będą inspiracją w celu zmienienia obrazu szkoły na lepszy, choćby tylko na pociechę dzieciom.

^lw Puślecki W., Kształcenie wyzwalające..., op. cit., s. 230.