9621686180

System bezpieczeństwa

Zbigniew Kopa

Istota terminu bezpieczeństwo

Dla właściwego funkcjonowania człowieka niezbędnym jest zapewnienie mu możliwości realizacji jego potrzeb. Według słynnej piramidy teorii hierarchii potrzeb autorstwa wybitnego amerykańskiego psychologa Abrahama Maslowa, najważniejszymi potrzebami człowieka są potrzeby fizjologiczne. Na drugim miejscu znajduje się potrzeba bezpieczeństwa. Spotykając się i rozmawiając z ludźmi doszedłem do wniosku, że wielu z nich nie zdaje sobie sprawy z zakresu znaczeniowego tego terminu. To właśnie skłoniło mnie do napisania artykułu, w którym postaram się przybliżyć jego obszar i istotę

Ludzie od zarania dziejów poszukiwali i nadal poszukują form, metod i sposobów zapewnienia sobie bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo oznacza brak zmartwień (strachu) wynikających z różnego rodzaju zagrożeń. Tak użyty termin „bezpieczeństwo” dotyczy zarówno jednostek, jak i całych społeczeństw.

Działalność służąca bezpieczeństwu układa się zwykle w pewien dość skomplikowany system z zależnymi od siebie podsystemami. Oznacza to, że można wyróżnić różne zagrożenia oraz wynikające z nich różnorodne rodzaje bezpieczeństwa. Można także wyodrębnić bezpieczeństwo indywidualne i zbiorowe (narodu, państwa, regionu itp.) lub wewnętrzne i zewnętrzne. Z tego wynika, że bezpieczeństwo może dotyczyć odmiennych dziedzin życia i działalności ludzkiej. W związku z powyższym konieczne wydaje się wyselekcjonowanie wielu różnorakich

- rodzajów (systemów) bezpieczeństwa. W każ-

30 dym jednak wypadku ma to na celu zmniejsze-- nie ludzkich obaw (strachu) przed zagrożeniami, które niesie przyszłość. Warto także zauważyć, że zapewnienie całkowitego bezpieczeństwa jest bardzo trudne, a wręcz niemożliwe. Chodzi więc zwykle o ograniczenie, a nie całkowitą likwidację zagrożeń. Dostrzec także należy, że różne rodzaje (systemy) bezpieczeństwa są ze sobą ściśle powiązane. Na przykład bezpieczeństwo militarne danego kraju nie zależy tylko i wyłącznie od jego systemu obronnego, przygotowań militarnych i innych tego typu rozwiązań - lecz także od systemów militarnych obcych państw, a także zagrożeń z nimi związanych - sytuacji politycznej w krajach sąsiednich, polityki zagranicznej własnego kraju, kondycji gospodarki, potencjału naukowo-technicznego etc.

System bezpieczeństwa, by spełnić swą rolę, powinien nie tylko dysponować siłą zdolną do podejmowania odpowiednich decyzji, lecz również być dysponentem sił, zdolnych do realizacji tych decyzji. Oznacza to, że musi dysponować nie tylko mocą argumentu, lecz również argumentem siły (politycznej, społecznej, gospodarczej i militarnej). Wszystkie one odgrywają współcześnie bardzo ważną rolę. Bezpieczeństwo wiąże się zarówno z rzeczywistym stanem, jak i poczuciem zagrożenia - obawą (strachem) przed niebezpieczeństwem (zagrożeniem), które nie zawsze musi być odzwierciedleniem obiektywnej rzeczywistości, lecz zawsze ma związek z sytuacją, w której pojawia się zwiększone prawdopodobieństwo powstania stanu niebezpiecznego dla otoczenia. Istota bezpieczeństwa to zapewnienie możliwości przetrwania oraz swobody realizacji własnych interesów

Konspekt nr 2/2007 (29)