9621686292

Historia wojskowości

imali się oni różnych zajęć. Zachowana lista per sonalna kompanii wymienia wykonywane wcześniej zawody: student, handlarz żywności, przedstawiciel wytwórni tytoniu, księgarz, kowal, majtek okrętowy, wypalacz cegieł, zawodowy żołnierz, siodlarz, drwal, tkacz, poskramiacz dzikich zwierząt... Teraz byli legionistami. W ciemnoniebieskich kurtkach, czerwonych pantalonach i skórzanych trzewikach maszerowali w szyku ustawionym tak, jakby były to manewry na placu apelowym. Mieli przy sobie tylko karabiny i torby z nabojami. Dwa muły niosły zapas żywności, wodę i nieco amunicji. Wśród legionistów nie zabrakło Polaków. Sierżant Ludwik Morzycki, był doświadczonym żołnierzem. Urodził się 5 1 1840 r. w La Clayette w departamencie Saony i Loary. Był synem Ignacego Wincentego Morzyckiego² i Klaudyny Marii de Lo-uvier. 301 1858 r. Ludwik zaangażował się w Ma-con w szeregi 2. Pułku Cudzoziemskiego, podpisując 5-letni angaż. Podczas kampanii afrykańskiej 1858-1859 został kapralem. Odznaczył się podczas kampanii włoskiej 1859 r. (otrzymał wtedy sardyński Medal Odwagi Wojskowej i francuski Medal Italii). Po powrocie do Afryki został sierżantem, a potem sierżantem-furierem. Do kampanii meksykańskiej zgłosił się na ochotnika*.

Posuwająca się wśród kaktusów kolumna była cały czas obserwowana przez zwiadowców regularnych oddziałów meksykańskich, dowodzonych przez płk. Francesco de Paula Miliana (według części źródeł Milana). Milian został wysłany na czele 800 kawalerzystów i 1000 pieszych, z zadaniem przechwycenia cennego ładunku, wiezionego przez konwój. Jego ludzi widzieli zwiadowcy kpt. Saussiere’a, ale Danjou zlekceważył ostrzeżenie i po raz kolejny odrzucił propozycję współdziałania. Motywował to otrzymanym rozkazem. Nawet propozycja wsadzenia części legionistów na zarekwirowane konie spotkała się z chłodną odmową. Nad ranem 30 kwietnia 1863 r., mimo wieczornej pijatyki, legioniści ruszyli w dalszą drogę.

Płk Milian dowiedział się od zwiadowców, że wojsko wyszło do Passo del Macho o 4 rano. Po

stanowił wykorzystać szansę zniszczenia od działku, który - jak mniemał - nie będzie w stanie przeciwstawić się jego oddziałom. Milian, 60-letni potomek starej kastylijskiej szlachty, brunet o puszystej brodzie, naprawdę kochał swój kraj, a przy tym był surowym egzekutorem prawa i regulaminów. Swych ludzi trzymał żelazną ręką. Uważał, że każdy zabity Francuz, to krok ku niepodległości ojczyzny oraz zmniejszenie eskorty pilnującej skarbu wiezionego do Pu-ebla. 600 jeźdźców cicho otoczyło maszerującą kompanię.

O świcie legioniści weszli do wioski Cameron (faktycznie nosiła nazwę Camaron). Składała się z kilkunastu zrujnowanych, brudnych domów oraz leżącej opodal, zniszczonej hacjendy o tej samej nazwie. Przed wojną było to miejsce wypoczynku podróżnych; oferowało pokoje do wynajęcia (wraz z usłużnymi senioritami), stajnie dla koni, jedzenie i alkohol. 20-metrowa, murowana, pobielona wapnem fasada, usytuowana

Legionista francuski z okresu walk w Meksyku

Konspekt nr 2/2007 (29)