9621686802

40 Położenie samogłosek w wyrazie.

o-\lzy przycisk został zachowany na wyrazie jednozgłoskowym, z którym się łączy proklityka. W grupie natomiast |u-mnie przycisk został przeniesiony na pi’oklitykę. Tak samo mówimy: \nie-cliodź, \nie-wiem, \na-wieś, \we-dnie, \na-dół, ale obok tego na-jwóz; bezĄpsa (ale |Oez-tuas).

Z przykładów tych widać, że o ile następujący po przyimku wyraz jednozgłoskowy jest zaimkiem, wówczas przycisk bywa stale przenoszony na proklitykę; jeżeli zaś następujący po przyimku wyraz jednozgłoskowy jest rzeczownikiem, wówczas przycisk albo bywa przenoszony na proklitykę, albo też pozostaje na następującym po niej rzeczowniku jednozgłoskowym.

VIII. O NIEKTÓRYCH, WŁAŚCIWYCH JĘZYKOWI POLSKIEMU

POŁĄCZENIACH GŁOSEK.

§ 28. Język polski warstw wykształconych posiada dzisiaj, 35 spółgłosek i 8 brzmień samogłoskowych, czyli razem 43 głoski. Głoski te występują w wyrazach w najrozmaitszych połączeniach. Liczba możliwości tych połączeń jest ogromna, pomimo to jednak do pewnego stopnia ograniczona, gdyż zależy od pewn3^rcli, właściwych językowi, zwyczajów. Tak naprzykład, według zwyczajów, panujących w języku polskim, samogłosek: [ę o y] nie wymawiamy nigdy na początku wyrazów, samogłoskę zaś [i| łączymy tylko ze spółgłoskami miękkiemi.

Zwyczaje, ograniczające liczbę dowolnych połączeń właściwych językowi polskiemu głosek, są związane 1) z położeniem głosek w wyrazie i 2) ze sposobem łączenia ich z innemi głoskami.

a) Położenie samogłosek w wyrazie.

§ 29. Na początku wyrazów czyli w nagłosie język polski dopuszcza tylko pięć samogłosek [a e i o u] np. ale, albo, anioł, echo, ekonom, igła, iskra, oko, ogień, organy, ucho, uczyć, uwaga, uniwersytet, przyczem samogłoska [e] występuje na początku tylko w' wyrazach cudzoziemskich.