76 ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MORSKIE) W GDYNI, nr 67, grudzień 2010
od ich zasobów naturalnych i odziedziczonych korzyści. Problemem jest jednak jej pomiar i porównywalność w układzie międzynarodowym. W ostatniej dekadzie problem ten jednak rozstrzygnięto, uznając badania prowadzone w tym zakresie przez World Development Forum (WDF) za pomocą wskaźnika GCI (global com-petitiveness index) za w pełni obiektywne i saty sfakcjonujące. W ostatnim rankingu WDF 2009-2010, w którym badaniem objęto łącznie 133 państwa, aż cztery kraje RMB plasują się w pierwszej dziesiątce najbardziej konkurencyjnych krajów świata, zajmując według poziomu GCI pozycje od 4 do 7 (wg kolejności: Szwecja, Dania, Finlandia i Niemcy) [14], W dalszej kolejności plasują się: Norwegia (14), Estonia (35), Polska (46), Litwa (53), Rosja (63) i Łotwa (68). W dobie kryzysu jednakże, szczególnie o takim charakterze i zasięgu, jak obecny, nawet wysoki przeciętny poziom konkurencyjności krajów tego regionu nie wpływa istotnie na poprawę ich krótkookresowy ch perspektyw rozwojowych - co najwyżej łagodzi jedynie skutki kryzysu. W ostatecznym jednakże przypadku czynniki konkurencyjności i zdolności do tworzenia biznesu w tym regionie, postrzegane w dłuższym hory zoncie czasu, mogą tworzyć nowe impulsy rozwojowe, skracając nie tylko drogę ty ch krajów do osiągnięcia fazy ożywienia gospodarczego, ale również przyspieszając zarazem szanse ich wejścia na ścieżkę trwałego rozwoju1. W tym znaczeniu konkurencyjność i innowacyjność wpływa pośrednio na wzrost wymiany towarowej i rozwój transportu drogą morską.
W ramach wydzielonych wcześniej trzech grup czynników, a w szczególności dwu pierwszych, można wyodrębnić zatem zbiór czynników o charakterze rynkowym i pozarynkowym. Pierwszy z nich odnosi się do typowo ekonomicznych -rynkowych uwarunkowań rozwoju transportu morskiego (rynki towarowe i transportowce). Drugi z kolei do uwarunkowań stricte technicznych oraz prawno--regulacyjnych dotyczących tej sfeiy przewozów w regionie bałtyckim.
Wśród uwarunkowań rynkowych funkcjonowania i rozwoju transportu morskiego można wyodrębnić zbiór czynników stymulujących lub ograniczających ten rozwój, wynikających z układu sil i relacji popytowo-podażowych:
• tynków towarowych,
• rynków transportowych, tak w zakresie przewozu ładunków, jak pasażerów.
Według raportu Banku Światowego Doing Business 2010 [4]. który prezentuje ranking krajów: najbardziej przyjaznych przedsiębiorcom, kraje RMB zajmują następujące pozycje: Dania - 6. Norwegia - 10. Islandia - 14. Finlandia - 16, Szwecja - 18. Estonia - 24, Niemcy - 25, Litwa - 26, Łotwa - 27, Polska - 72 i Rosja - 120.