9679385162

Technologie informacyjne i komunikacyjne a kapitał (społeczny) Finlandii 97

niekiedy odzwierciedlają tytuły poszczególnych programów, jak „Ucząca się Górna Karelia”, „Uczące się Regiony Wschodniej Finlandii” (Północna Karelia), czy „Ewolucja e-Społeczności” (Tampcre, Oulu).

Tworzenie stron, a także towarzyszące temu spotkania tematyczne, oparte są na aktywności grup mieszkańców, którzy zgłosili się do programu. Ważnym elementem jest wyszukanie lokalnych liderów potrafiących pociągnąć za sobą innych członków społeczności lokalnej. W niektórych dzielnicach miasta metoda budowania zespołu przypomina dodawanie kolejnych ogniw łańcucha, co oznacza, że osoby już do niego należące sugerują kolejnych potencjalnych uczestników. Praca grupowa ma zasadnicze znaczenie ze względu na „innowacyjność obywatelską”, jaką się jej przypisuje¹⁰.

W przypadku każdego lokalnego programu jego uczestnicy mogą liczyć na dostęp do odpowiedniego sprzętu komputerowego, łączy internetowych, szkoleń z zakresu ich wykorzystania oraz kursów projektowania stron. W niektórych przypadkach mogą oni również oczekiwać specjalistycznego dokształcania z zakresu dziennikarstwa Online. Takie doświadczenie bywa później wykorzystywane również w karierze zawodowej.

Podejście badaczy, którzy są inicjatorami, a zarazem koordynatorami projektów, w stosunku do przedmiotu badania można najkrócej nazwać „aktywnym”¹¹. Nie poprzestają oni na obserwacji, ale uczestniczą w szkoleniach z zakresu tworzenia stron internetowych, pracują nad ich zawartością, dyskutują w grupach cele i bieżące działania, dostosowują je do potrzeb społeczności, organizują spotkania z przedstawicielami lokalnych władz, jak też podsumowują je w relacjach dostępnych w inlernecie.

Interakcje między badaczami a badanymi wykraczają poza standardowe ujęcie tych ról. Koordynatorzy starają się jednak nie narzucać osobom biorącym udział w eksperymentach szczegółowego scenariusza postępowania. Projekty nakładają na nich zobowiązanie podążania za potrzebami i oczekiwaniami członków społeczności lokalnych. Uczestnicy otrzymują więc niejako plan ramowy działań wynikający z ogólnych założeń programu. Spotkania online i offline, debata i działanie, odnoszą się do siebie wzajemnie, uzupełniają, i są na równi istotne w projekcie.

Stopień zainteresowania nowymi technologiami oraz ich wykorzystaniem w życiu społecznym i politycznym różnicuje poszczególne regiony kraju, miasta, a nawet ich dzielnice. Współpraca między samorządem a organizacjami pożytku publicznego, lokalnymi liderami, mediami oraz przeciętnymi mieszkańcami może układać się rozmaicie. W efekcie omawiane projekty są przeprowadzane

Sformułowanie użyte przez dr Heikkicgo Hcikkilę z Uniwersytetu w Tampcre podczas wywiadu, 2003.

¹¹ S. Kotilainen, Proactive Media Research is enahling ihe Change, artykuł nieopublikowa-ny, udostępniony przez autorkę, Uniwersytet w Tampere, 2003.