9814371921

249

KRONIKA NAUKOWA, SPRAWOZDANIA

istnieć nie może — normalny system komunikowania. C. W. Kim przedstawił trzy okresy kształtowania się systemu mediów w Korei. Wspólne dla wszystkich jest, jego zdaniem, stopniowe zmniejszanie się szans na urzeczywistnienie zasad nowego ładu światowego informowania i komunikowania. Jasień Z a-s u r s k i zaczął od podkreślenia roli pierie-strojki i głasnosti. Podkreślał, że dekonstru-kcja zimnowojennego układu zaczęła się od polityki Gorbaczowa, który przy okazji zapoczątkował zmiany w systemie rosyjskich mediów. Obecnie jednak, mimo prawnie gwarantowanej wolności wypowiedzi i pluralizmu, rosyjskie media podlegają równie silnym jak cenzura polityczna ograniczeniom ekonomicznym i technologicznym, nie mówiąc o stale pojawiających się próbach i naciskach władzy państwowej na podporządkowanie sobie najważniejszych kanałów telewizji, stacji radiowych i gazet. Szkoda, że Zasurski tylko wspomniał o tym, że rosyjskie media, choć pozbawione partyjnego i państwowego „dyrygenta”, w wielu sytuacjach nadal zachowują się identycznie — mówią to samo i pokazują te same obrazy. Próba wytłumaczenia tak rozumianej „orkiestracji” mediów byłaby dla zebranych z pewnością bardzo interesującą kwestią.

Dyskusja, która nastąpiła później, potwierdziła konferencyjną prawidłowość, zgodnie z którą łatwiej stawia się kolejne pytania, niż znajduje na nic odpowiedzi.

Wieczorem uczestnicy konferencji gościli w przepięknym lipskim magistracie, gdzie odbyło się oficjalne powitanie gości konferencji przez władze miasta i Saksonii. Spotkanie odbywało się zgodnie z regułą „krótkie przemówienia— długie... kiełbasy”.

Drugiego dnia konferencja ruszyła pełną parą. Przed południem obradowała większość sekcji i grup roboczych noszących nazwy (w nawiasach tematy obrad): Badanie komunikowania politycznego („Media i zawartość przekazów”, „Teorie i technologie”), Komunikowanie międzynarodowe („Współczesne trendy badawcze”), Polityka technologii komunikowania („Dostęp do technologii i możliwości”, „Kultura, geopolityka i projektowanie systemów telekomunikacyjnych”). Płeć a komunikacja („Reprezentacje”, „Status quo czy zmiana?”), Historia („Pisanie historii przez media — perspektywy i teorie”, „Historia mediów w czasach politycznej transformacji”), Komunikowanie w małych społecznościach, Prawo („Rozwój mediów w Federacji Rosyjskiej i na terenie byłych republik radzieckich”, „Dziesięć lat zmian — ustawodawstwo medialne w

*

Środkowej i Wschodniej Europie”), Socjologia i psychologia społeczna („Wpływ informacji i rozrywki na percepcję rzeczywistości”, „Typy zawartości mediów jako czynniki określające odbiór”), Zawodowa edukacja dziennikarzy.

W czasie krótkiej przerwy na lunch wystąpił przewodniczący Rady Mediów Saksonii, Kurt Ulrich Mayer. Przedstawił warunki działania mediów w Saksonii, zapowiadając przy okazji popołudniową sesję pt. Badania komunikowania i mediów w Niemczech.

Plenarna sesja poświęcona niemieckim badaniom komunikowania i mediów była głównym wydarzeniem drugiego dnia konferencji. Obrady otworzył Hans-Bcrnd B r o-s i u s, przewodniczący Niemieckiego Stowarzyszenia Badaczy Komunikowania (założonej w 1963 roku organizacji, zrzeszającej obecnie ok. 570 członków). Brosius przedstawił historię stowarzyszenia i jego plany (a są to m. in. konferencja w Wiedniu w 2000 r. i w Munster w roku 2001). Mimo elitarnego charakteru (warunkiem członkostwa jest zawodowe zajmowanie się mediami oraz rekomendacja bardziej utytułowanych kolegów) Niemieckie Stowarzyszenie Badaczy Komunikowania rozwija się bardzo dynamicznie, podobnie zresztą jak w ogóle badania masowego komunikowania i mediów. Christina Holtz-Bacha z Moguncji uzasadniała konieczność współistnienia badań prasoznawczych i szkolenia dziennikarzy. Obecnie w Niemczech działa około 40 instytucji szkolących przyszłych dziennikarzy, oferujących ponad 70 kursów dla około 1700 studentów.

Następnie Gunter B e n t c 1 e z Lipska przedstawił niemieckie tradycje badań rzecz-nictwa publicznego (PR), które w ostatnim dziesięcioleciu w Niemczech niezmiernie szybko się rozwija. Obecnie można rozróżnić co najmniej 8 podejść do badania PR w Niemczech: badania podstawowe, metaanalizę, rozwijanie teorii średniego zasięgu, badania historiograficzne, badania kwestii prawnych, badania stopnia profesjonalizmu osób pracujących w PR, praktyczne badania technik PR oraz opisowe badania użyteczności PR. Interesującym wątkiem wypowiedzi Bentelego było uzasadnianie konieczności symbiozy nauki i praktyki rynkowej — tak by nic tylko techniki