984501809

rowej sytuacji Izraela⁹¹. Interesujące okaże się spojrzenie egze-gety i teologa: w świetle nauczania Jezusa to, co poniżone, zyskuje zdecydowane pierwszeństwo przed tym, co szuka własnego wywyższenia. Z tego względu można dostrzec szczególną wartość pozycji Maryi. Sformułowanie „niewiasta cienia” doskonale bowiem oddaje również teologiczną prawdę o działaniu Ducha Świętego, który „ocienił” Maryję, aby mogło się dokonać Wcielenie Syna Bożego. Wymiar teologiczny przenośni przenika i określa sposób istnienia wymiaru kulturowego i psychologicznego. Miriam ukazana jest jako postać pasywna, nie decyduje o przebiegu akcji powieści, żyje w cieniu innych, jest poddana mężowi, wymogom Prawa i decyzjom Syna, a nade wszystko pozostaje posłuszna Bogu. Lecz ten wymiar tak określonej pasywności, rozpatrywanej z punktu widzenia teologii mistycznej, świadczy o Jej największej aktywności w doskonałym przyjmowaniu i realizowaniu woli Boga w swym życiu.

CIENISTE ZWIASTOWANIE

Miriam, matka Jezusa, już na początku powieści przedstawiona zostaje jako pracowita, skromna, dobra dziewczyna, bardzo wrażliwa na piękno i otwarta na świat ducha. Wspomniana metafora pojawia się po raz pierwszy w rozdziale pt. Zwiastowanie. Ukazuje on Miriam, która doświadczyła niezwykłego spotkania z wysłannikiem Boga i dowiedziała się, że stanie się matką, gdy „Duch Święty zstąpi na nią i moc Najwyższego ogarnie Ją niby cien\ Kontekst, w którym po raz pierwszy pojawia się kluczowe słowo cień, odbiera mu jego znaczenie słownikowe i decyduje o tym, że ewokacyjna metafora „niewiasta cienia” zyskuje sens teologicz-

⁹¹ Na temat statusu społecznego Maryi zob. M. Mikołajczak, Pozycjo społeczna Maryi, „Salvatoris Marer” 1999. nr 3, s. 216-230-

186