984501956

personifikacja Biblii stanowi wyjątek w kulturze polskiej. Podkreśla także, iż poeta zaprasza do modlitwy, ufając, że ona jest próbą porządkowania sumienia, nauczycielką życia i godnego umierania. Jego modlitwa jest nie tylko prośbą, wstawianiem się i wznoszeniem rąk, ale również „bandażowaniem ran”; jest „kołem ratunkowym'⁵¹⁷⁰.

Brandstaetter, znany w święcie literackim najpierw jako poeta, debiutuje podczas wojny jako dramaturg i wiele lat swojego życia poświęca temu rodzajowi literackiemu. Zofia Jasińska, charakteryzując jego twórczość dramatyczną, zauważa:

Pośród dwudziestu dramatów nic ma żadnego, który określić można jako biblijny, w sensie węższym, gdzie występuje świat postaci Starego lub Nowego Przymierza. Pisarz nic nawiązuje ani do dawniejszej tradycji dramaturgii biblijnej, ani do mu współczesnej¹⁷¹.

Lecz temu słusznemu spostrzeżeniu autorki towarzyszy jednocześnie świadomość, że najbardziej znany dramat autora, ukazujący wewnętrzne zmagania Rembrandta, zarówno w swoim tytule: Powrót syna marnotrawnego, jak i w wymowie nawiązuje do problematyki biblijnej. Jest to problematyka powrotu do wartości, które mogą przywrócić człowiekowi utracony sens życia. Zagadnienie to, głęboko przeżywane przez autora, znalazło swój literacki wyraz w dramacie, którego bohaterem stał się człowiek odnajdujący w Biblii źródło swych inspiracji artystycznych. Dramat ten, odczytany w odpowiedniej dla niego w perspektywie ewangelicznej, nabiera właściwego sensu.

Podobnie biblijne związki można odnaleźć w dramacie Dzień gniewu. Tu również wprost nie pojawiają się ani postaci, ani tematyka biblijna, lecz wybór problematyki moralnej i pośrednie przy-

¹⁷⁰    J. G ó r a, W jego żyłach płynęły psalmy. Posłowie, [w:] R. Brandsuct-^{c e} *i Księga modlitw dawnych i nowych, Poznań 1996, s. 137-145.

¹⁷¹    X. J a s i ń s k a, Religijne wątki w dramaturgii Romana Brandstaettera, [w:] brantat i teatr religijny w Polsce, red. I. Sławińska, W. Kaczmarek, Lublin 1991, $. 401.

75