9914714409

Słr. 6

2YCIE WARSZAWY

Nr 31

Brońmy ich przed wykolejeniem

insłyłuł Mokotowski powoli wraca do życia

Wyniki kontroli warszawskich piekarni

Szpitale i s erocińce zaopatrzone w pieczywo

Przedślubne badanie krwi

w Państwowym Zakładzie Higieny

Dwa procesy o nadużycia urzędników

Zmiany w rozkładzie jazdy

od 1 lutego

Instytut Mokotowski — zakład dla chłopców trudnych do prowadzenia — mięso się przy ul. Puławskiej, tuż obok kościoła Sw. Michała, którego strzaskana pociskami wieża rwie się ku górze, zwiększając ponurość otoczenia. Sterczące kikuty spalonych drzew wieńcem okalają dziedziniec dawnego pałacyku, siedziby Instytutu, potęgując nastrój panującego tu smutku.

Z głębi dziedzińca patrzy przed siebie pustymi oczodołami okien szary pałacyk, wsparty na zrujnowanych kolumnach. Dobiegają stamtąd głosy chłopięce Na tyłach pałacyku budzi się życie. Grupka wyrostków porządkuje właśnie podwórko. uprząta gruz I cegłę, z suteryn wydobywają się przez wąskie okienka smakowite kuchenne zapachy; Jest tych chłopców kilkunastu, bo tylu tylko wychowanków mogą pomieścić maleńkie pokoiki ocalałej oficyny.

Tomek Z., malec o wesołym, łobuzerskim spojrzeniu, przybył aż z Sarn, gdzie stracił całą rodzinę. Mimo swych 13-tu lat, zgłosił się do wojska. Pracował jako pomocnik kucharza. Wraz z polskimi wojskami dotarł do stolicy. Zgłoszony przez przypadkowych opiekunów do Pogotowia Opiekuńczego, przekazany został Instytutowi.

15-letni Jurek P. stracił najbliższych w powstaniu. Walczyli na Starym Mieście — ojciec t młodsze rodzeństwo. Matkę — jak się w czasie swojej tułacz-

G1MNAZJUM IM. KRÓLOWEJ JADWIGI WZNAWIA ZAPISY

Dyrrkcja X Gimnazjum • Liceom Państwo-wrgo Im Królowej Jadwigi w Warszawie wznawia zapisy, do gimnazjum.

Kancelaria szkoły, przy ul. Puławskiej 147 m. 1, czjnna Jest od godz. 14 — 12.

Ostatnie kontrole piekarni, przeprowadzone w nocy z 24 25 bm. oraz 25/26 b.m. wskazują na to, że akcje tego rodzaju wychodzą psza ramy spor.dyczności i przybierają charakter stały.

W wyniku kontroli zakwestionowano w nocy z 24-25 b.m pieczywo i mąkę w 32, następnej zaś nocy — w 35 p.ekarn ach.

Zabezpieczono podczas pierwszej kontroli pi zeszło 5 ton maki pszennej oraz 18 ton żytniej o procencie niższym n ż dozwolony. Próbki mąki bada Miejski Zakład Higeny. Ponadto skonfiskowano 1.5 tony pieczywa pszennego i ok. 3 ton p eczywa żytniego, zaś podczas drugiej — zabezpieczono ok. 4

ZABEZPIECZYĆ PARK KRÓLIKARNI

Zabytkowy park Królikarni przy ui. Puławskiej w czasie działań wojennych uległ powat-nnnu zniszczeniu. Obecnie elementy aspołeczne drwastuj4 ten park, wycinając ocalałe drzewa. Szereg zdrowych drzew zostato Juz sprytnie po-podcinanych Na wielu widać ślady bt/miilne-go rabuoku tpąłaroane gałęzie, oberwana koral.

JeieM park ten pozostanie nadal bet należytej opieki, to za kilka miesięcy z drzewostanu, Jckl tam Jeszcze istnieje (około 70 drzew» nlei pozostanie stadu. tasi

UŁATWIENIA EWIDENCYJNE

Dla wygody ludnośel Warszawy a terenu te- i wobrzeznrgo — Wydział Ewidencji Ludności nru chamia Ekspozyturę Wydziału, która będzie przvjfuowala • załatwiała Interesantów u lokalu Sekcji Meldunkowej, przy ul. Marszałkowskiej Nr. ii, m 4. Od l* lutego rb. obywatele terenu lewobrzeżnego, ubiegający się e informacje adresowe, poświadczenia zamieszkania, odpity dowodow zamieszkania, odpisy wymeldowali lip. będą mogli otrzymywać te Informacje i dokumenty pośrednio przez wypełnienie odpowiedniej deklaracji w Sekcji Meldunkowej. Deklaracje lakle otrzymują równiet wszystkie dzielulrowe referaty Ewidencji, urzędujące przy Starostwach Grodzkich Warszawy 1 Pragi

CHŁOPIEC POD TRAMWAJEM NA UL. ZAMOJSitlEGO

Niedawno na ul Zamojskiego kolo fabryki Wedla kilkunastoletni Markiewicz Stefan, cze-(J.ający s.ę (Z lewej strony) wozu tramwajowego linii Nr I. :dąiając«go z Crochowa. wy-ski.cując. dostzl s’.ę pod koła. które zmiażdżyły mu prawą nogę W stanie b ciężkim odwieziono go do szpitala

Pomimo wiciu ostrzeżeń z naszej strony w di.uym ciągu obserwujemy niedostateczną o-piekę nad młodzieżą, przebywającą na ulicach

Zwracanie uwagi, jak zachowuje się młodzież na ulics. n.e należy tytko do organów M O. W wypadkach, tak często u na* obserwo-wanycn. czc-pian.a s.e wo/ów tramwajowych przez niedorostków, czuwać winni sami pasażerów. e i każdorazowo interweniować jak najenergiczniej (mg) ki dowiedział — wywieziono do obozu pod Królewcem. Ile trudu, wybiegów, wysiłku nadludzkiego kosztowała Jurka podróż śladami matki. Wreszcie dobrnął do celu wędrówki, po to. by się dowiedzieć, że matka umarła na tyfus plamisty.

Ktoś przygodnie zaopiekował się chłopcem. Wrócił wraz z innymi do stolicy. Tu pierwsze swe kroki skierował do Ośrodka Współdziałania Społecznego i przez Ośrodek trafił do Mokotowskiego Instytutu.

Życiorysy chłopców są bliźniaczo do siebie podobne. Wszyscy są sierotami. Stracili rodziców i bliskich w obozach koncentracyjnych, więzieniach, w powstaniu.

Gdy się z tą miłą gromadką rozmowę nawiąże, to już i końca nie ma opowiadaniom o tym. Jak to było na Woli, na Starówce. Jak to się butelkami z benzyną czołgi niemieckie podpalało... Bo są tu wśród chłopców i mali bohaterowie powstania. Z pewnością wyrosną z nich wszystkich, pod światłym kierownictwem personelu, pożyteczni, pełnowartościowi obywatele. Nie mając odpowiednich warunków, wykoleiliby się z łatwością, zwłaszcza, że lata okupacji były już dla większości z nich okresem

Prowadzone przez warszawską Filię Państwowego Zakładu Higieny zapobiegawcze badania, a szczególnie w oddziałach bakteriologicznym, chemicznym i wodnym.

tony mąki pszennej i ok. 8 ton mąki żytniej. skonfiskowano p eczywa pszennego 1,5 tony i tyleż żytniego.

Skonfiskowane pieczywo zostało natychmiast rozprowadzone do szeregu zakładów charytatywnych i szp tali m. in. pieczywo otrzymały szpitale: Dla Zakaźnych przy ul Chocimskiej, św. Stan sława, Wolski, Przemienienia Pańskiego, Mejski przy ul. Ko-welskiej oraz zakłady: żłobek przy ul. Pod-skarbińskiej C. Bursa Sióstr Urszulanek, Ursynowska 36. Zakład Ubogch Starców SS. Albertynek. Kawęczyńska 4a, Zakład Wychowawczy SS Niepokalanek przy ul. Idzikowskiego 10, Tow. Przyjąć ół Dzieci Ulicy, środkowa 9, „Caritr.s" przy ul. Czerniakowskiej, Instytut Głuchoniemych i Oc emniałych przy PI. 3 Krzyży it.d. (i.g)

Na wokandzie Sądu Okręgowego w Warszawie znajdzie się wkrótce sprawa Eugeniusza Syrokomli-Jeleniewskiego, który, jako kierownik Wydziału Transportowego Polskiego Biura Podróży „Orbis", pobierał stale 10*/* od każdej sumy, wypłaconej właścicielom dzierżawionych przez „Orbis", samochodów, uzależniając zawarcie umowy dzierżawy od uzyskania dla siebie prowizji Jeleniewski w czasie od kwietnia do ll-

Od dnł* l lutego br. ulega ununlt rozkład Jaid> następujących pociągów pasazersk.ch: Odjazd z Warki bęciz.e o godz. 4.30 eto War-Stawy Cl., pr/yjazd 6.55

Pociąg. odchodv:ac> o godz 9 05 z Warszawy Wsch. do Olsztyna, Lądzie odchodził z Dworca Warszawa Wil. o godz. 8.50

Powrotny poc«ag z OU*t>oa, przychodzący

o godz. 17.58 do Warszawy Wsrh., będzie przychodził do Dworca Wil. ó godz. 18 22.

Pocirg. kursujący obecnie z Legionowa, bę-dzJe odchodził z Nasielska o godz 4 50 i do Warszawy Wscb. pr/yjdzie 7.20

Z uwag: na słabą frekwencję w pociągu z Nasielska odjazd 20 06 i w pociągu do Legionowa, odj z Warszawy Wsch. 2 40 — kursowanie tycn pociągów na razie odwołuje s:ę.

Poc. odchodzący z Warszawy Wsch. o godz. 16 W. będzie się zatrzymywał na wszystkich przystankach osobowych do Otwocka I Sród-borowa włącznie

Pociąg⁴., odchodzące ze Skierniewic 17 27 i ciężkiej, nie zawsze zwycięskiej próby. Pozbawiono ich przywilejów dzieciństw* i nakładano obowiązki dorosłych.

Ten stan rzeczy pozostawił piętno na wychowankach Zakładu. Trzeba specjalnej wnikliwości 1 znajomości psychiki dziecka, by umieć przekonać wychowanka, będącego często przez długie miesiące jedynym żywicielem rodziny, że n^!e jest Jeszcze dostatecznie dorosły. W czasie okupacji odmawiano im prawa do nauki, książek, sportów. Dziś w pierwszym rzędzie trzeba im tę naukę udostępnić. Więc choć Instytut wznowi! swą działalność dopiero od 15 grudnia r. ub. już większość wychowanków praktykuje u ślusarzy, krawców, cukierników. Mówi się i o zorganizowaniu własnych warsztatów. Niezależnie od nauki rzemiosła, chłopcy uczęszczać będą na kursy wieczorowe. Jest już i miniaturowa świetlica, brak tylko w niej książek, które bardzo przydałyby się chłopcom.

Szybkie odremontowanie budynku Instytutu Mokbtowskiego byłoby dobrodziejstwem dla dzieci ulicy, tym bardziej, że Instytut ten, posiadający własny 17-morgowy teren, już częściowo obsiany żytem, dwa konie i dwie krowy, będzie mógł w przyszłości osiągnąć samowystarczalność wyżywieniową.    (B) wpłynęły w znacznym stopniu na podniesienie stanu zdrowia ludności stolicy.

Oddział bakteriologiczny przeprowadził za okres 6-ciu miesięcy (1 7—31.12.1045 r.) 9.220 badań krwi na dur brzuszny, plami* sty i reakcję Wassermana.

Wobec konieczności przedkładania przedślubnych świadectw zdrowia dla wstępujących w związki małżeńskie. Państw. Zakład Higieny nastawił swe pracownie na przyjęcie każdej ilości zgłoszeń do badań krwi.

Oddział Chemii P. Z. H., który prowadzi kontrolę leków i surowców, z których leki sa przygotowywane, w licznych wypadkach stwierdził szkodliwość części składowych preparatów i leków. Partie ujawnionych szkodliwych surowców i leków zostały zniszczone.

Dzięki kartotece wszystkich studzien na terenie Warszawy, prowadzonej przez Oddział Wodny P. Z. H., przeprowadzane »ą w regularnych czasokresach badania pobieranych systematycznie prób wody. a zwlast cza ze studzien, z których korzystają zakłady produkcji (piekarnie, masarnie).

Za okres od sierpnia ub r. do 11 rb na 143 zbadanych obiektów zakwestionowano 127.    (L g.) j stopada pobrał w ten sposób sumę około

400 000 zł.

Prokuratura w Częstochow!* sporządził* akt oskarżenia przeciwko Józefowi Kuźniakowi. kierownikowi Spółdzielni Rolniczo-Handlowej przy Hucie „Raków', który do* puścił się szeregu nadużyć na szkodę tej spółdzielni, przywłaszczając sobie zakupione towary I gotówkę w wysokości około 70 000 zł.

J8 13. będę się zatrzymywać na *t. RadzJwIłłósr Mai. 1 Rawka. Poc. odchodzący z Warszawy Gl. o Rodi 13 20. również będzie się zatrzynw-wat na st Radziwiłłów Mai.

Na linii Nasielsk — Działdowo wyznaczono postoje na wszystkich stacjach i przystankach dla pociągu który odjeżdża z Nasielska o godz. 20 18 w kierunku Działdowo — Kwidzyn oraz powrotny pociąg z Działdowa 9 02 do Nasielska, przyj. 12 48

UKARANIE BRUDASÓW

Za brud-y. panujące w kuchni kawiarni przy ul. Ząbkowskiej 41. Sąd Starościński przy ul. Jagiellońskiej 1. ukarał właścicielkę WL Trojak grzywną S00 zł

Nadto za wylewanie brudów oraz wyrzucanie śmieci do wypalonego domu zostały ukarane: B Kaganowlcz. Z Dobrowolska 1 Fr Tomaszewska. mieszkanki domu przy ul Inżynier sklej 10 kaZda grzywną w wy*. 200 zł.

SĄD NAD „WROGIEM LUDU¹¹

Przed premiera dramatu Ibsena w Teatrze Powszechnym

W obecności Wiceministra Kultury i Sztuki Leona Kruczkowskiego odbyła się na scenie Teatru Powszechnego próba sztuki Ibsena „Wróg Ludu", której premiera nastąpi w najbliższych dniach

Ponieważ dramat społeczny Ibsena z okresu ostatnich dziesiątek lat ubiegłego stulecia swym ukrytym strumieniem ideologicznym, podmywającym zasady mieszczańskie ubiegłego wieku, wpływa szerokim nurtem w dzisiejszą rzeczywistość, spróbujemy zarejestrować Jego główne, żywotne, aktualne akcenty. i

BUNT DR. STOCKMANNA

Bohaterem sztuki jest dr. Stoekmann, postać szlachetnego 1 prawego idealisty. który w środowisku kołtunerii mieszczańskiej w małym miasteczku pragnie skłonić swego brata burmistrza 1 wpływowych obywateli, aby przebudowali wodociągi, ponieważ do uzdrowiska. gdzie doktór jest naczelnym lekarzem, dopływ* śmiercionośna. pełna bakterii woda. Miasteczko, zawdzięcza swój dobrobyt temu właśnie uzdrowisku. Fama życiodajnego klimatu sprowadza tu setki kuraciuszów. Gdyby ogłoszono odkrycie dr. Stockmanna, renoma' miejscowości momentalnie by opadła,' z drugiej zaś strony miasto nie chce ponosić kosztów przebudowy wodociągów. Brat doktora. redaktor miejscowego pisma i klika dorobkiewiczów zwalczają projekt dr. Stockmanna. zmierzając zdecydowanie do zachowana dotych-J czadowego status quo. W ostatnim akcie ^łeść doktora, bogaty właściciel garbar-1 ni, pieniądze przeinaczone dla dzieci dr Stockmanna lokuje w akcjach uzdrowiska. Ten przebiegły szantaż stawia dr Stockmanna wobec ruiny materialnej własnej rodziny. Buntuje się on jednak wewnętrznie przeciw zmowie ogółu i chociaż ponosi klęskę na wszystkich odcinkach jako „wróg ludu", w o-statnich słowach dramatu wygłasza .słynne zdanie, definiujące jego nieprzejednaną postawę i filozofię życiową: „Najsilniejszy jest ten człowiek. ''»ńry jest sam".

SAM WŚRÓD LUDZI

To ostatnie zdanie najpełniej możel charakteryzuje wszystkich Stockmannów' owej epoki, hodujących swoje idee na: podłożu arystokratycznego odosobnienia I w kręgu elitarnej wyniosłości, w zupeł-l nym oderwaniu od źródeł życia spo-i łecznego, myśli i pracy zbiorowej. Stock-J mann nienawidzi „motłochu", odgradza się od „chamstwa" („Ten motłoch wdzie-1 ra się w moje życie, jakbym był mu równy"), szamocąc się w walce z sy-j tym i gruboskórnym mieszczaństwem. Jest rzeczywiście sam. ponieważ wyniosła duma pozwala mu tylko na jałowy rewolucjonizm frazesów, odgradzając go od tych sił społecznych, tkwiących w masach ludowych, które potrafią jedynie dokonać Istotnych przemian Dr Stoekmann musi stać się tedy ofiarą pesymizmu i zgorzknienia. Musi wobec rzeczywistości ponieść klęskę jak cały, oduarty od życia zbiorowego i jego dynamizmu, indywidualistyczny liberal.zm ubiegłego stulecia.

Jednakże w sztuce Ibse. a jest pewien moment, który pozwala stwierdzić, że! dr. Stoekmann na moment odczuwa potrzebę powiązania swej idei z “zynem społecznym, pragnie bowiem leczyć biednych i prowadzić szkołę dla dzieci ulicy. Nie wiemy wszakże z całą pewnością. jakimi drogami pójdzie ’ dr.

Stoekmann. Czy zrezygnuje z wyniosłego osamotnienia 1 pójdzie w zwartej a-wangardzie działaczy społecznych, razem z „motłochem", czy też rozwijają* swoją lezę o silnej Jednostce dojdzie do nitzscheańskiej teorii „nadczłowieka". a w konsekwencji może do hitleryzmu, albo też do jakiejś wygodnej pozycji poza walczącym społeczeństwem na dalekiej emigracji.

„TRAGIZM LAICKI"

Sztuka Ibsena z perspektywy czasu I dokonanych przemian społecznych nabiera nowego sensu, narasta nową problematyką i wchodzi w nowoczesne życie zaczepnie i zdobywczo, nie tracąc jednak nic ze swej siły. ewokującej przeszłą epokę. W dalszym ciągu jest znakomitym druzgocącym oskarżeniem skierowanym przeciw wszystkim ciemnogrodom kołtunerii mieszczańskiej, przeciw służalczej t sprzedajnej prasie, przeciw egoizmowi warstw posiadających Poza tym ukazuje w genialny sposób „tragizm laicki" głównego bohatera dramatu zarysowany na tle mało-miasteczkc vego obskurantyzmu.

Dlatego też dobrze się stało, że Dyrekcja Teatru Powszechnego pokaże dzisiaj tę sztukę, która jest obrazem ginącego świata, zanim współczesna twórczość dramatopisarska nie da nam sztuki wyrażającej artystycznie zwycięstwo dynamiki społecznej mas pracujących i odzwierciadlającej tryumf czynu 1 myśli ludzi przewodzących tym masom, ale równocześnie idących z nimi ręka w rękę.

Dramat Ibsena należy do najwyższej klasy utworów scenicznych. Wspaniałe dialogi, rozmach wzrastającej akcji, mistrzowska architektura zwar*ych 5-clu aktów 'ztuki gwarantują sztuc. długotrwałe powodzenie.

Przegrał tylko dr. Stoekmann. wygnał natomiast niewątpliwie — wielki t.atr Ibsena.    Jerzy Gemblckl