9988995805

Hierarchia ważności wyzwań administracji publicznej wobec kryzysu ekonomicznego...

kontroli władzy i bez zagwarantowanych słusznych praw mniejszości mogą nie sprostać wyzwaniom XXI w. i w rezultacie utracić społeczną legitymację.

Miniona dekada dostarcza niestety licznych przykładów trudności, jakich współczesne demokracje doświadczają, starając się sprostać tym wyzwaniom. Zaliczyć do nich można: zagrożenia dla światowego pokoju związane z terroryzmem oraz głębokim kryzysem systemu bezpieczeństwa opartego na Organizacji Narodów Zjednoczonych, rosnące rozwarstwienia społeczne (zarówno w skali globalnej, jak i wewnątrz państw wysoko rozwiniętych) będące w znacznej mierze „efektem ubocznym” rewolucji technologicznej, raptownie postępujące zmiany klimatu czy wreszcie obecny globalny kryzys finansowy i gospodarczy, stawiający na nowo pytanie

0    konieczną i właściwą rolę państwa w gospodarce. Do tej listy globalnych problemów należy dodać nie mniej istotne wyzwania charakterystyczne dla Europy: zmiany demograficzne i związany z nim kryzys „państwa dobrobytu”, podziały kulturowe wywołane przez migracje czy też nierozwiązany dotąd problem „deficytu demokracji” w Unii Europejskiej.

Skala wymienionych problemów nie powinna jednak przysłonić faktu, że jeśli za podstawowe wartości przyjmiemy wolność jednostki

1    dobro wspólne, to system demokratyczny pozostaje najlepszym ze znanych systemów zarządzania państwem. Badania wykazują, że choć rozwój gospodarczy sam w sobie nie gwarantuje demokracji, to istnieje silny związek rozwoju gospodarczego, a szczególnie poziomu dochodu na jednego mieszkańca, z trwałością rządów demokratycznych (Przeworski, Alvarez, Cheibub, Limongi 2000, s. 10). Nie do przecenienia są widoczne ekonomiczne i militarne sukcesy dwudziestowiecznych demokracji. Legitymację pośrednią daje też demokracji tocząca się od II wojny światowej walka biednych państw o demokrację Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Jako jeden z członków Unii Europejskiej, a także państwo z dwudziestoletnią już (współczesną) tradycją demokratyczną, Polska w coraz większym stopniu będzie musiała brać współodpowiedzialność za globalne i regionalne wyzwania obecnego stulecia. Ma to daleko idące implikacje w obszarze systemu podejmowania decyzji politycznych, a także funkcjonowania administracji, która te decyzje powinna wcielać w życie. W znacznie szerszym stopniu pojawi się w najbliższej przyszłości kwestia konieczności szerszego uwzględnienia i ochrony w działalności państwa zarówno coraz bardziej złożonych potrzeb obywateli, jak i potrzeb systemowych determinujących naszą wspólną dalszą przyszłość. Należy też pamiętać, że kiedyś nie da się wszystkich trudności i nieprawidłowości wytłumaczyć kryzysem gospodarczym i finansowym.