9988996349

waniem się , Bombala znajduje istotę przywództwa w idei przywództwa personalistycznego i służebnego oraz związanym z nimi upełnomocnianiem pracowników. Podstawą tak ujętego przywództwa jest komunikacja rozumiana jako doświadczanie siebie i innych przez dialog.

Kolejne dwa artykuły zorientowane są na określenie etycznego ideału przywódcy. Wojciech Gasparski poszukuje tego ideału we wzorze dobrego gospodarza. Dobrego gospodarza cechuje postawa aktywna, a nie bierna -postawa dobrego gospodarza jest tu i teraz wymogiem patriotyzmu spełnianego, nie zaś jedynie głoszonego. Ryszard Banajski, poszukując pożądanego wzoru etycznego przywództwa w firmie, sięgnął do etyki niezależnej odw o-lującej się do koncepcji opiekuna spolegliwego. Ponad pól wieku temu profesor Tadeusz Kotarbiński przedstawił projekt opiekuna spolegliwego, który odnosił się do podmiotu mającego przewagę w zakresie władzy, kompetencji i w ogóle większych możliwości działania w relacji do innych podmiotów podlegających jakimś działaniom opiekuńczym. Takim opiekunem spolegliwym może być szef (menedżer) firmy, którego postępowanie oceniane moralnie ma największy wpływ spośród innych czynników decydujących o etyczności firmy. Banajski odnajduje elementy spolegliwego opiekuństwa w wielu przedsięwzięciach współczesnych firm zaliczanych do tzw. działań CSR-owskich. Jednak w sytuacji kryzysowej, kiedy firma musi podejmować wiele działań ograniczających świadczenia wobec interesariuszy, ci ostatni, szczególnie pracownicy są skłonni je zaakceptować, włącznie z obniżeniem wynagrodzeń, tylko gdy widzą w swoich przełożonych spolegliwych opiekunów, na których można polegać.

Przywództwo będące szczególną relacją między liderem i grupą czy grupami osób rodzi rozmaite wyzwania natury etycznej. Z jednej strony, niemożność sprostania im odsłania ciemne strony przywództwa, z drugiej zaś wierność wysokim standardom wytycza pozytywne wzory. Anna Lewicka--Strzalecka podejmuje próbę uchwycenią etycznego wymiaru przywództwa, dokonując rekonstrukcji jego przeciwstawnych biegunów, pokazując nie tylko, na czym ma polegać etyczne przywództwo, ale także jak wygląda jego negacja. Do szerokiej dyskusji na temat budowy solidnych fundamentów etycznych przywództwa, sprowokowanej przez pojawiające się praktycznie codziennie informacje o kolejnych aferach zarówno w polityce, jak i w biznesie, podważających często reputacje osób darzonych zaufaniem społecznym nawiązuje praca Roberta Karaszewskiego. Autor dokonuje przeglądu etycznych koncepcji przywództwa wywodzących się zarówno z empirii bazującej

6